________________
જિનાગમ : આત્મસુધારણાનો અમૂલ્ય દરતાવેજ
અમદાવાદ સ્થિત જૈન ધર્મના - પ્રવીણભાઈ સી. શાહ) અભ્યાસુ, દેશ-વિદેશમાં અનેક પ્રવચનો આપે છે. જૈન ધર્મના અનેક વિષયો પર મનનીય લેખો લખે છે.
વ્યવહારિક રીતે સામાજિક કે વ્યવસાયિક દસ્તાવેજનો અર્થ પાર્ટીઓ વચ્ચેનો, માલિક-માલિક કે ભાગીદાર-ભાગીદાર વચ્ચેનો એક પ્રકારનો કરાર, ખાત્રીપત્ર, બાંહેધરી પત્ર છે, જેમાં માલિકના હકક્તો, અધિકારો ફરજો જવાબદારીઓ શરતો વગેરેની કોલમો હોય છે અને સહિ સિક્કા સાથે વચનથી બધા નિયમો પ્રમાણે અનુસરવા બંધાયેલા હોય છે.
જૈન શાસન પ્રત્યે શ્રદ્ધાળુ આત્માઓને સદ્ગતિ અને મોક્ષના મેળવવા માટે આગમ શાસ્ત્રો એક પ્રકારનો કરાર-દસ્તાવેજ છે જેના ઉપર શ્રદ્ધાપૂર્વક સમજણ પૂર્વક આચાર વિચારો અનુસાર જીવન પદ્ધતિ અપનાવવાનું સચોટ માર્ગદર્શન છે, બાહેંધરી, ગેરંટી
દસ્તાવેજ જેમ અનેક શરતો નિયમો દર્શાવતી કલમો પેટા કલમો હોય છે તેમ જૈન આગમશાસ્ત્રોના ૪૫ પ્રકારોમાં આગળ જણાવ્યા મુજબ સંક્ષિપ્તમાં અલગ અલગ માર્ગદર્શક વિષયોની સમજ આપવામાં આવી છે. પણ આ આગમ શાસ્ત્રો રત્નોના ભંડાર રૂપ એક વિશાળ શ્રત સાગર છે તેનું સંપૂર્ણ વર્ણન શ્રુત કેવલી જેવા મહર્ષિઓ પણ સમજાવવા સમર્થ નથી.
વાચક વાયસ્પતિ ઉમાસ્વાતિ મહારાજાએ જૈન આગમના સારંશ રૂપે તત્ત્વાર્થ સૂત્રગ્રંથમાં પ્રથમ સૂત્ર આપ્યું.
સમ્યગ દર્શન જ્ઞાન ચારિત્રાણિ મોક્ષ માર્ગઃ
જૈન આગમના દસ્તાવેજમાં આ ત્રણ રત્નોની માલિકી આપવાના સિદ્ધાંતો અને આચારોનું વર્ણન છે. આ દસ્તાવેજની ૪૫ (જ્ઞાનધારા ૬- ૧૭ જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭
