________________
દિગંબર જૈનો તો ઘણા જ. એકલા ચિપલૂણમાં ૧૦૦થી વધારે દિગંબર મહારાષ્ટ્રીયન જૈનોનાં ઘર હતાં, પણ જૈન સમાજ અને સંઘ તથા સંતોનો સંગ અને પરિચય ઓછો અથવા ન હોવાને લીધે તેઓને નવકારમંત્ર સિવાય કશું જ ખબર નથી, અને લગભગ શ્વેતાંબર ને દિગંબર બધા જ મારા જોવામાં આવ્યા પ્રમાણે ગણેશજીના પરમભક્ત જણાતા હતા. પર્યુષણપર્વ અને ગણેશચતુર્થીનું પર્વ સાથે આવતું હોવાથી એની સામ્યતા આપણને દેખાય જ છે. મેં ભરપૂર કોશિશ સમજાવવાની કરી, તેઓ સૌ સત્ય સમજવા પણ માગતા હતા, પણ મારી દૃષ્ટિએ મનુષ્ય જ્યાં હશે ત્યાં કોઈને કોઈ સમાજનો અંશ થઈને રહેવાનો જ તેમ જ તેના પર પણ એ સમાજના સારા-નરસા સંસ્કારોની અસર પણ થવાની જ. એક માણસ ખરો કેળવાયેલ હશે તો તે પોતાના સમાજમાં કેળવણીનું વાતાવરણ જાણે-અજાણે ઊભું કરશે જ, ટૂંકમાં આ રીતે પણ આવાં બધાં ક્ષેત્રોમાં ધર્મનું સામ્રાજ્ય ટકાવી રાખવું હોય તોપણ સમણી પરંપરા આવકારવા લાયક તો ખરી જ.
સમણ-સમણીની દીક્ષિત થતાં પહેલાંની યોગ્યતા
ધર્મ અધિકારે જ શોભે. અધિકાર વિના જે ધર્મ સાધુ વર્ગને પણ ન શોભાવી શકે તો બીજા ને તો ક્યાંથી શોભાવે? એ જ ન્યાયે . સમણ-સમણી છાજે એવો યોગ્ય અભ્યાસની સાથે વિવેકી ક્રિયાશીલતા હોવી ખૂબ જ જરૂરી છે. પૂ. જયમલ જૈન સંઘના પ્રથમ બે સમણીના અભ્યાસ માટે પૂ. પારસમુનિ તથા પૂ. પદ્મમુનિ. મ.સા. મને ખાસ ચેન્નાઈ ચાતુર્માસ દરમિયાન એમ એ જૈનોલોજી કરી રહ્યા હતા. તદુપરાંત મ.સા. તેમના ઈંગ્લિશ અને ગુજરાતી ભાષાના અધ્યયન ૫૨ પણ વિશેષ ભાર મૂકતા ત્યાર બાદ નેચરોપથીના એક કાર્યક્રમ અંગે હું બેંગલોર ગત વર્ષે ગયેલ ત્યારે પણ પૂ. મ.સાહેબને મળવાનું થયું. ત્યારે બીજાં બે બહેનોની સમણી તરીકેની તૈયારી ચાલતી હતી. તેમાંના એક બેન તો દાંતના ડૉક્ટર (બીડીએસ) હતાં અને એક નાની બેન આલીશાનો તો સુંદર
જ્ઞાનધારા ૬-૭
૧૧૯
જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭
