________________
રક્ષા કાજે અને તેની માવજત માટે સક્રિય રીતે સુંદર કામ કરી રહી છે. વળી, વૃદ્ધાશ્રમ જેવી સંસ્થાઓ જેમાં અપંગ, વૃદ્ધ માંદા વ.ની સેવા સુકૃશા કરવાની ભાવના સાથે ઉપસ્થિત થઈ છે. આ બધા અવિષ્કાર રૂપ ગણાવી શકાય. કૂરણાવૃતી ની સાબિતી અને સાક્ષીરૂપ છે. આપણા શાસ્ત્રોમા ૧૨ વ્રતમાં અભ્યાંતર વ્રતમાં વૈયાવચ્ચને પણ અગત્યનું સ્થાન અપાયું છે. જેમાં માંદાની માવજત, તપસ્વીઓની સેવા તથા સાધુસંતોને શાતા મળે તેવી ભાવના સેવાય છે. ટૂંકમાં ભગવાન મહાવીરે પ્રરૂપેલી કરૂણાની ભાવના, અહિંસાના વિધાયક રૂપે પ્રગટે છે, તેમાં શુભભાવ રહ્યો છે. દરેક વ્યક્તિ પોતાની જીવન સાધનામાં અહિંસાનો મહિમા સમજતો થાય તો તેની ફલશ્રુતિ રૂપે કેટલા બધા માનવકલ્યાણના કાર્યો થઈ શકે.
પર્યાવરણનો પેચીદો પ્રશ્ન ઉકેલાય પ્રદૂષણ ઓછું થાય વૈશ્વિક સ્તરે ઉષ્ણતામાનમાં થતા ફેરફારોમાં સમતુલન જળવાય ઋતુચક્રના તફાવતો ઓછા થાય global warming અને Ozonના પડની ચિંતા ધીમે ધીમે ટળે.
આમ, સમગ્ર રીતે અહિંસાની વિભાવનાને મૂલવીએ તો ખ્યાલ આવે છે કે મહાવીર ભગવાન ર૬૦૦ વર્ષ પહેલા કેવા આર્ષદૃષ્ટા અને દીર્ઘદ્રષ્ટિ ધરાવતા હશે, કે આજે પણ તેની આ અહિંસક ભાવના વિશ્વસ્તરે વિચારાય છે.
વિશ્વ અહિંસાના માર્ગે ચાલશે તો કરુણાનું અમૃતપાન કરવાનો લ્હાવો સૌને મળશે.
(જ્ઞાનધારા ૬-૭
૯૨
જૈિનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬