Epigraphia Indica Vol 29

SR No.: 032583
Original Sutra Author: N/A
Author: Hirananda Shastri
Publisher: Archaeological Survey of India
Publication Year: 1951
Total Pages: 432
Language: English
Classification: Book_English
File Size: 21 MB

Page 126

APPENDIX]
RAJAPRASASTI INSCRIPTION OF UDAIPUR 15 नलब्धये ॥१६॥ तदोटैः षष्टिसहस्त्रसंमितः समुद्रसपर्गे सगरात्मजैर्यथा [*] अकारि भूमेः
खत(न)नं तथांबुधिं कतुं द्वितीयं रचितं नृ16 कोटिभि[:] ॥१७॥ असंख्य खनने तत्र जायमाने जनः कृते । पृथिव्यां पुषवो जाता
म(म)त्तिकोधेन पर्वताः ॥१८॥ महत्कार्य महाराणा 17 मत्वा साधारणर्जनः । न भवेत्तत्सुयं स्थित्वा कारयन्भाति युक्तता ॥१६॥ मत्वा रानो
महा(ह)त्कार्य सेतुबंध(बंध) नुव(बं)धहृत् । स्वस्याने का18 रयामास तथैव कृतवान्प्रभुः ॥२०॥ कार्यस्य महतो ह्यस्य कृत्वा भागाननेकशः ।- राज
न्यादिकधन्येभ्यो दत्तवांस्तान्धरा19 पतिः ॥२१॥ सेतोदपिकृते पृथ्वयाः पृष्ठे स्थापयितुं शिलाः । जलनिःसारणं कत्तुं प्रयत्न
कृतवान्नुपः ॥२२॥. शक्रं पराक्रमः क(का)लमा- : 20 पुष[r] धनवं धनः । जित्वांव(बु)कर्षणे राणा वरुण(ण) जेतुमद्यतः ॥२३॥ तदा चक्रभृता
तत्र घटीयंत्र(श्रण यकृ(त्कृतं । वृषयुक्तेन कार्यस्य 21 साह(हा)य्यमुचितं हि तत् ॥२४॥ क्रियमाणे घटीयंत्रर्जलनिःसारणे जनः । तेषां तत्को(का)
बकरणे सार्थकः स घटीगणः ॥२५॥ स्वतंत्रश्च 22 घटीयंत्ररस्वतंत्रः स्फुरदृषः । घटीमात्रेण घटितभूरि निःसारितं जलं ॥२६॥ जलयंत्रव(ब)
हुविधापर्युपरि कल्पितः । लोक
23 पृष्ठगं नीरं सर्व डू(दू)रीकृतं द्रुतं ॥२७॥ अस्मिन्भरतखंडे तु यावंतः संति सांप्रतं ।
• जलनिःसारणोपायास्तावंतः कल्पिता इह ॥२८॥ 24 गुणिभिः सूत्रधारश्च. पामरैरपि ये पुनः । जलनिःसारणोपायाः प्रोक्तास्ते निर्मिता इह .
॥२६॥ इतो निःसारितं नीरं सारणीप्रस25 रः परैः । ग्रामे प्रामे जनैर्नीन(त) प्रामा नगरतां गताः ॥३०॥ यथा ज्योतिषसारण्या
वास[र:*] श्रेष्ठस(सा)धनं । कृतं तथांबु(बु)सारण्यावस26 रः श्रेष्ठसाधन(न) ॥३१॥ एवं नानाप्रकारेण जलं निःसार्य सर्वतः । सेतुबं(ब)धकृते
लोक (भू)पृष्ठं प्रकटीकत(कृतं) ॥३२॥ प्रत्यस(अ)
1 The way of writing the syllablo rgge is peculiar; one would read it rather rgrë. * The anusvära sign meant to be placed over ya appears on the following letter, i.o., ru. * There is a superfluous anunvāra sign over två.
4 The expression avasy-agre is a litoral rondering of the Hindi or Hindustani idiom ame simna denoting 'in one's own presence, which, howover. literally means 'in front of one's own self'.
12