Prachin Bharat Varsh Part 05

SR No.: 032487
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1941
Total Pages: 448
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 189

૧૬૨ ].
નાનાઘાટના લેખનો સમય
એકાદશમ ખંડ
હવે તે ચંદ્રગુપ્તનું રાજ્ય શરૂ થઈ ગયું હતું અને તેનું દક્ષિણને તથા તેની લગોલગ આવેલ કેટલાક ભાગ જ, માંડલિકપણું કબૂલી લેવાયું હતું એટલે-Status આ સાસતશ્રીની આણમાં આવવા પામ્યો હશે એટલું quo–ની સ્થિતિ જ ચંદ્રગુપ્તના રાજ્યના અંત સુધી જ હાલ તે સ્વીકારી લઈશું. કારણકે તેના સિક્કા પૂર્વ (મ. સ. ૧૬૯=ઈ. સ. પૂ.૩૫૮) જળવાવવા પામી હિન્દમાંથી મળી આવે છે, જેથી કેઈન્સ ઓફ હતી. તે પછી બિંદુસાર આવ્યો ત્યારે પણ તેની તે જ ઇડિયામાં તેના કર્તા જનરલ કનિંગહામે પૃ. ૧૦૮ પરિસ્થિતિ ટકી રહેવા પામી હતી કેમકે પૂર્વાર્ધ સમયે ઉપર “All the coins of Andhras are ૫. ચાણક્ય, રાજના સુકાન પદે ચાલુ જ હતો. પરંતુ found in Eastern India round about જેવી તેણે રાજકાજમાંથી મ. સં. ૧૭૭–ઈ. સ. પૂ. Amraoti, while all the bow and arrow ૦૫૦માં(પુ. ૨. પૃ.૨૧૮-૯) નિવૃત્તિ લીધી અને મરણ coins come from Western India= પામ્યો છે. નવા પ્રધાનના વહીવટ દરમ્યાન આખાયે આંધ્રપતિઓના સર્વ સિક્કાઓ પૂર્વહિંદના અમરામગધ સામ્રાજ્યમાં બળવો ફાટી નીકળવા જેવી સ્થિતિ વતીની આસપાસના પ્રદેશમાંથી જ મળી આવે છે. થઈ પડી હતી. તેમાંયે ઉત્તર હિંદઉપર બિંદુસારે જ્યારે તીર અને કામઠાંવાળા સર્વ સિક્કાઓ પિતાના યુવરાજ દ્વારા તથા અવંતિના સૂબાપદે પશ્ચિમ હિંદમાંથી મળી આવે છે”.
સ્થાપિત કરેલ પોતાના પુત્ર અશોકવર્ધન દ્વારા, હજુ આ પ્રમાણે જે શબ્દો ઉચ્ચાર્યા છે તેને ભાવાર્થ જેવો તે પણ કાબૂ મેળવી રાખ્યો હતો. પરંતુ દક્ષિણ આપણે દરેલા અનુમાનના પ્રતિકરૂપ સમજવા. હિંદને પોતાનાં ભાગ્ય ઉપર છોડી દીધું હતું-કહો કે છોડી તાત્પર્ય એ થયો કે રાજા મલિક વદસતશ્રીના દેવું પડયું હતું. તેને લીધે આ સમયે રાજા વસતશ્રી રાજઅમલ દરમિયાન આંધ્રપતિનું સામ્રાજ્ય દક્ષિણ મહિલકશ્રી સાતકરણિની શાતિપ્રિય રાજનીતિને લીધે હિદના આખાયે ભાગમાં, નહીં તો છેવટે ઠેઠ દક્ષિણને પિતાની સરહદને અડોઅડનો એટલે બેઝવાડાના- ભાગ છોડી દઈને, બંને સમુદ્રતટ વચ્ચેના પ્રદેશમાં બેત્રાકટક-અમરાવતીના પ્રદેશ ઉપર તેને અધિકાર જામી પડયું હતું અને તે ૫ણુ યુદ્ધ લડયા વિના (પુ. ૨. સિક્કા નં. ૬૭-૬૮ તથા આ પુસ્તકે, અને મનુષ્યસંહાર કર્યા વિના બનવા પામ્યું હતું પરિચછેદ લેખ નં ૧૯ જુઓ) વિના મહેનતે મળી એમ સમજવું રહે છે. ગયા હતા; અથવા કહે કે, તે પૂર્વ કિનારાના સમુદ્રતટ વાસંતશ્રીની માતા રાણી નાગનિકાએ નાનાવાટને સુધીના પ્રાંતના નાના નાના સરદારે તો આંધ્રપતિની (જુઓ પંચમ પરિચ્છેદે લેખ નં. ૧) શિલાલેખ આણામાં કયારનાયે આવતા રહ્યા હતા જ પરંતુ કૃષ્ણ
કોતરાવ્યો છે તેમાં પિતાની નદીની દક્ષિણથી માંડીને કન્યાકુમારી સુધીન-એટલે જેને નાનાઘોટના એાળખ તથા બે પુત્રોનાં નામ વર્તમાનકાળે ચેલા, પલ્લવ અને પાંડવા રાજે કહેવાય લેખને સમય સાથે દાન આપ્યાની વિગત છે તેમની આણવાળા વિસ્તાર પણ હવે વરસતશ્રીના કે
કાતરેલ છે. તેમાં સમયદર્શક આંક તેના પુત્રના તાબામાં આવી ગયે; કાના વખતમાં તેમ સૂચવેલ નથી પરંતુ, જ, બે. છે. ૨. એ. સે. સને બન્યું તે નક્કી કહી શકાય તેમ નથી બાકી બેમાંથી ૧૯૨૮, પૃ. ૩ નવી આવૃત્તિ પૃ. ૮૩ ઉપર લેખકે એકના તાબે ઠેઠ કન્યાકુમારી સુધીનો મુલક તેને, વદસતશ્રીના રાયે ૧૩મા વર્ષે કોતરાવ્યાનું આવી ગયો હતો તેટલું તે ચોક્કસ છે જ. છતાં જણાવ્યું છે. આ અનુમાન ઉપર આવવા માટે જ્યારે અનિશ્ચિતપણાને અંશ, વચ્ચે ડોકિયું કરી રહ્યો છે તેમણે કાઈ દાખલા કે દલીલો આપ્યાનું જણાતું ત્યારે તે સધળા પ્રદેશ હવે પછીના રાયે નથી પણ બનવાજોગ છે કે નાસિકને શિલાલેખ એટલે વસતશ્રીના પુત્રના રાયે આધસામ્રાજ્યમાં વસતશ્રીનો છે અને તે પણ રાણી ના નિકાએ જ ભળવા પામ્યો હતો એમ કલ્પી લઈ, માત્ર કૃષ્ણા નદીની કતરાવેલ છે. તેમાં પિતાના કોક સસરા શ્રીકૃષ્ણ રાજ