Prachin Bharat Varsh Part 05

SR No.: 032487
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1941
Total Pages: 448
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 150

ષષમ પરિચ્છેદ ]
શિલાલેખે
[ ૧૨૩
- ન. ૪-જુનાગઢ.
શા માટે આ તળાવ ખોદાયું તે જે કે જણાવરૂદ્રસિંહ પહેલો, સાલને આંક ગુમ થયેલ છે. વામાં આવ્યું નથી, પરંતુ આપણે હવે સારી રીતે ચૈત્ર શુકલ પંચમી.
જાણીતા થઈ ગયા છીએ કે (ઉપરના સર્વ શિલાલેખો આ લેખમાં શું હકીકત છે તથા તેને શું ઉદ્દેશ જુઓ) પ્રાચીન સમયે, રાજકર્તાને ધર્મ ઉપર ઘણી પ્રીતિ છે તે (પુ૪, પૃ. ૨૧૭-૧૮) જણાવાઈ ગયું છે. રહેતી અને તેથી ધાર્મિક કાર્યો કરવા માટે તલપાપડ અત્ર એટલું જ જણાવવાનું કે, અન્ય લેખોની પેઠે રહેતા અને જ્યારે જ્યારે તે નિમિત્તે દાન કરતા ત્યારે આ પણ ધાર્મિક કાર્ય નિમિત્તે કેતરાવેલ છે અને ત્યારે, ભવિષ્યની ઓલાદને તે કાર્યોની યાદ આપવા કે. આ. ૨. ના મંતવ્ય પ્રમાણે જૈનસંપ્રદાયને લગતા કાજે તે લેખ કેતરાવતા. આ હેત સુદર્શન તે છે. સમયનું વર્ષ ૪૦ છે એટલે લેખ ન. ૩૮, ૩૮ તળાવની પ્રશસ્તિ પાછળ પણ રહેલો હતો તે સ્થાન પ્રમાણે તે ઈ. સ. ૧૪૩ને ઠરે છે.
ગિરનાર જેવા જૈનધર્મના પવિત્ર તીર્થ સ્થાનનીધામની
તળેટીરૂપ હોવાથી ત્યાં, જ્યારે મગધપતિ ચંદ્રગુપ્ત નં. ૪૧–મુલવાસર
સમ્રાટ યાત્રા કરવા આવ્યો હતો ત્યારે યાત્રિકોને પાણી રૂદ્રસિંહ પહેલે, ૧૨૨મું વર્ષ વૈશાખ વદ પંચમી. પીવાની સગવડતા માટે તે તળાવ પ્રથમ બંધાવવામાં
આ મુલવાસર ગામ, કાઠિયાવાડમાં ગાયકવાડ આવ્યું હતું. પાછળથી કાળક્રમે જેમ તેને દુરસ્ત સરકારના ઓખામંડળ પ્રાંતમાં આવેલું છે તેના કરાવવાની જરૂરિયાત લાગતી ગઈ તેમ તેના વારસેએ તળાવ કાંઠેથી આ લેખ મળે છે. Its purport દુરસ્ત પણ કરાવ્યું છે. તે બધા ઈતિહાસથી આપણે is uncertain=આશય અનિશ્ચિત છે. વર્ષ ૧રર હવે સંપૂર્ણ રીતે માહિતગાર થઈ ગયા છીએ. જેમ એટલે ઈ. સ. ૨૨૫નું ઠરે છે. •
આ સુદર્શન તળાવનું સ્થાન જૈનપ્રજાનું એક મુખ્ય
તીર્થધામ હતું, તેમ આ જસદણ પાસેને પ્રદેશ પણ નં. ૪૨–જસદણ
તેવું જ એક અગત્યનું જૈનધર્મીઓનું તીર્થસ્થાન હતું. રૂદ્રસેને પહેલો, ૧૨૮ (કે ૧૨૬) મું વર્ષ, ભાદ્રપદ અને તેથી કરીને ચક્કણવંશી રાજાઓ જેમનો ધર્મ વદ પંચમીને.
પણ જૈન હતો (જુઓ ઉપરના લેખે તથા પુ. ૪માં This inscription is on a pillar on
તેમનું વૃત્તાંત) તેમણે ત્યાં યાત્રા નિમિત્તે જતાં, મર્યવંશી the bank of the lake at Jasdan in સન્નાટાનું સુદર્શન તળાવ બંધાવ્યાનું અનુકરણ કરી, the north of Kathiawar. It probably
એકાદ તળાવ બંધાવ્યું હોય તે વાસ્તવિક લાગે છે. commemorates the construction of a ' આ જસદણનું સ્થાન કાઠિયાવાડની લગભગ tank during the reign of Rudrasena= મધ્યમાં અને ચોટિલાને ડુંગર ક્યાં આવેલ છે તથા કાઠિયાવાડના ઉત્તર ભાગમાં જસદણ શહેરના તળા- જે ભાગને પાંચાલ તરીકે ઓળખાવાય છે ત્યાં આવેલ વના કિનારે એક પાળિયા ઉપર આ લેખ કેતરાવેલ છે. અલબત્ત ત્યાં જવાનો માર્ગ ચેટિલા થઈને હાલ છે. રૂદ્રસેનના રાજયે તળાવ બંધાવ્યાના સ્મરણમાં તે નથી. પરંતુ ભાવનગર રેલવેની જે બેટાદ-જસદણ પણકરીને ઉભે કરાવ્યો છે. મતલબ કે તળાવ બંધાયું લાઈન છે તેમાં જસદણ નામનું સ્ટેશન છે ત્યાં થઈને છે, તે સમયની યાદ આપતા તે લેખ છે અને તેને પણ જે ગાડા રસ્તે ચેટિલેથી જવાય તે પાંચ સાત સમય ૧૨૮ વર્ષ ઈ. સ. ૨૩૧ને ગણો પડે છે. માઈલને જ પંથ રહે છે. તે પ્રદેશમાં આણંદપુર નામે
(૨૩) પેતાની કીર્તિ વધારવાનો હેતુ તેમાં નહત, દેતાં શિખે, એ બધપાઠ આપવાનો હતો. પરંતુ તેને જોઇને ભવિષ્યની પ્રજા પણ તેવા પ્રકારનું દાન (૨૪) ૫, ૩, ૫. ૧૮૩ તથા ટીકાએ,