Prachin Bharat Varsh Part 04

SR No.: 032486
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1938
Total Pages: 496
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 141

તેને સ્થાપક
[ અષ્ટમ ખંડ
=the king of the Saka nation; mean- (૨) પિતે જાતે જ શક હોઈ શકે [જુએ નં. ૫ (બ)]. ing he is the king of the Saka people (૪) શક એટલે સામાન્ય રીતે કોઈ પણ સંવત but it does not encessary follow that [જુઓ . ૧. (૫) માત્ર 'વર્ષ’ના ભાવાર્થમાં [જીએ he himself is a Sakay rather it clearly નં. ૫ (ક) ) અને (૬) કવચિત્ વિક્રમ સંવત જેવા denotes that he himself was not a અર્થમાં [જુઓ. નં. ૨].
અને કાલ-time. એટલે આખાયે સમાસને ઉપર પ્રમાણે શક શબદના જ્યારે છ છ જેટલા અર્થ એ થશે કે. During the time of the અર્થ નીકળી શકે છે, ત્યારે તે શબ્દ લખવામાં લેખking, who ruled over the Sakas = શક કને શું આશય રહેલે હે જોઈએ તે બરાબર રીતે પ્રજા ઉપર જે રાજાનું રાજય સ્થાપિત થયું હતું તેવા સમજવામાં કેટલી મુંઝવણ થવાને તથા તેને લીધે રાજાના રાજ્ય અમલે-ઈ. ઈ. (બ) શક-તૃપકાલ તેમાં ભૂલ ખાઈ જવાને તેમજ ભાવાર્થ સમજવામાં કેવો શક તે રાજાને વિશેષણજ છે. એટલે જે રાજા પોતેજ અનર્થ થઈ જવાનો સંભવ છે તેને આપણને સહજ શક જાતિને હતો તેના રાજ્ય અમલે એવો અર્થ ખ્યાલ આવી શકે છે. થશે=it means. he himself was a Saka; આટલે દરજજે તેને અર્થે વિચાર્યા પછી હવે તેની પણ જે પ્રજા ઉપર તેનું રાજ્ય ચાલતું હતું, તે પ્રજા સ્થાપનાનો વિષય હાથ ધરીએ. તેના બે ભાગ પાડી શક હોય વા ન પણ હોય. બકે નહોતી એવોજ શકાશે. એક તેનો કર્તા અને બીજો તેને સમય. પ્રથમ ભાવાર્થ નીકળી શકે છે=but it is not neces- આપણે તેના કર્તા સ્થાપક વિશે વિચાર કરી લઈએ. sary that the subjects, over whom he
પછી સમયનો મુદ્દો વીચારીશું. ruled, were also the Salias and not તેને સ્થાપક ઉપર જણાવેલ છે અર્થ ઉપરથી others; or probably they were not કેણ હોઇ શકે ? તેના સ્થાપક વિશે કાંઈ ખ્યાલ the Sakas. (ક) શક-તૃપ-કાલ: તેમાં શક સંવત
બાંધી શકાય તેમ છે કે કેમ તે the Year; નૃપ = રાજા the King અને કાલ= મુદ્દો છણી લઈએ. છમાં નં. ૨ અને ૩, શક નામની સમય the reign. એટલે તે આખા સમાસને અર્થ પ્રજા અને તેના રાજા સાથે સંબંધ ધરાવે છે. નં. ૧ એમ કરી શકાય કે તે રાજાના રાજ્ય અમલના અમુક અને ન. ૪ કેઈ વિશિષ્ટ કે સામાન્ય સંવત સાથે વર્ષે-આવા ભાવાર્થવાળા થશેain so many years સંબંધ રાખે છે. જ્યારે નં. ૫ માત્ર વર્ષ સૂચક જ of the king's reign અથવા સામાન્ય રીતે શબ્દ છે અને નં. ૬ વિક્રમ સંવતને સ્થાને વપરાતે ઈતિહાસમાં જે એમ જણાવવામાં આવે છે કે, તે શબ્દ છે. નં. ૬ બાબતમાં તે આપણે અત્રે કોઈ રાજાનો રાજ્યાભિષેક થયા બાદ અમુક વર્ષે=or વિચારવાનું રહેતું જ નથી કેમકે તે ગત પરિચ્છેદે what we generally find mentioned as, વિસ્તારથી ચર્ચી લીધો છે. તેમ નં. ૫ ને સ્પર્શ in so many years after his coronation. કર નિરૂપયોગી છે. તે બે બાદ થવાથી પ્રથમના
આ પ્રમાણે આ શબ્દના ક્ટાક્ટ ભાગ પાડીને ચાર અર્થનીજ તપાસ કરવી રહે છે. તેમાંથી - ૨ વિવિધ રીતે ગોઠવવાથી ત્રણ પ્રકારના વિવિધ અર્થ અને ૩ ના અર્થ, શક જાતની પ્રજા અને રાજા સાથે થઈ શકે છે.
સંબંધ ધરાવતા જણાવ્યા છે. તેનો વિચાર કરવો ઉપરના સર્વ કથનને ટૂંકમાં ગુંથીએ તો “શક કાંઈક સૂતર છે. કેમકે પુ. ૩ માં હિંદ ઉપર ચડી શબ્દના આ પ્રમાણે અર્થ થયા કહી શકાશે (૧) આવેલા જે પરદેશી આક્રમણકારોનું વર્ણન આપણે શક નામન સંવત્સર [જીઓ નં. ૩]. (૨) શક નામની કરી ગયા છીએ. તેમાં શક નામની એક પ્રજા પણ આખી પ્રજા [જુઓ નં. ૪ તથા નં. પ (અ) ૩. હતી એટલે તેની ખાત્રીપૂર્વક માહિતી આપણને પ્રાપ્ત