Page Text
________________
સત્તાધીશ
૧૧૪
યુદ્ધનું આમંત્રણ સ્વીકારી લીધું ૨૯ પરિણામે લડાઈ થઇ. પણ લડાઇ હજુ ચાલતી હતી, તે દરમ્યાન તેને અતિસાર ( Cholera ) ને અતિભયંકર૩૦ રોગ લાગુ પડયા અને પરિણામે તેવુ... મૃત્યુ થયું.૧ આ બનાવની સાલને આપણે, શ્રી મહાવીરને ઇ. સ. પૂ. ૫૫૬ માં કૈવલજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થ છે તે પછી થોડાંક વર્ષ બાદ ( નીચેના પારીત્રાકુ વાંચો) કરાવવી પડે છે. ભેંટલે કે હાલ તા . સ. પૂ. પપ ગણી લ
ઈ. સ. પૂ. ૫૫૭ ના પાછલા ભાગમાં વત્સપતિ રાજા શતાનિક પાસેના અંગદેશના રાજા
( ૨૧ ) આ ઠેકાણે એક હકીકત જણાવી દઇએ ૐ, ચેઠક રાખની એક પુત્રી શીવાર્દી ને ગપ્રદ્યોતનું લગ્ન થયું હતું અને રાન શતાનિક વેરે એક બીછ પુત્રીનું’ લગ્ન થયું હતુ એને, બન્ને ભૂપતિઓ સગા સાઢુંજ થતા હતા. છતાં રાજા ચડને એમ કેમ ભાન નહીં થયું. હાય કે, જે વ્યક્તિ માટે તે આવા અનાચાર સેવી રહ્યો છે તે તા પોતાની રાણીની એક બહેન થાય છે કે કામાતુર માણસને સેન્ચુ અપસેવ્યનું ભાન હતુંજ નથી એમ જે કહેતી થઈ પડી છે તેનું દૃષ્ટાંત આ બનાવથી મળી આવતું હરો ? ( આમાં જોનો મુદ્દો હતો કે મૌનનો, સરખાશે નીચેની ડી, ૩૨, બન્ને કિસ્સામાં એનું કારણ ઢાઈ શકે છે).
( ૭ ) તે સમયે પણ આવા રોગો અસ્તિત્વ ધરાવતા હતા એમ આ ઉપરથી સમજાય છે.
( ૩ ) ભા, ખા. યુ. (ચીઝ આવૃત્તિ) ભાષાં, પૃ. ૩૩૧, તેને લડાઇના પરિણામથી હેખક ખાઇને માંદે પડી ગયા હોય તેવા મુદ્દો ગ્રહણ કરાયેા છે, પણ મને એમ લાગે છે કે તે બનવા યોગ્ય નથી. કદાચ હોયતે। પણ તેમાં અતિરાજ દેખાય છે; ક્રમ રાજ શતાનિક ભલે નાના રાજવી હતા છતાં પરાક્રમી હતા. તે તેણે પાસેના અંગદેશની રાજધાની ચપાપુરી ઉપર હુમનો લઈ જઈ લુંટી લીધી હતી. ૧ કપથી સાબિત થઈ શકે છે. એટલે આવેા શુરવીર નૃપતિ
[ પ્રાચીન
દધિવાહન ઉપર ચડાઇ કરી હતી. રાન હૃષિવાહન પેાતાની રાજધાની ચંપાનગરીને ત્યાગ કરીને પાસેના જગલમાં નાશી ગયા. એટલે શતાનિક ચ’પાનગરીને લુટી અને ખેદાન મેદાન જેવી કરી નાખીo અને રાજા દધિવાહનની રાણી ધારિણી તથા પુત્રી વસુમતિ (જેની ઉંમર તે સમયે આશરે તેર ચૌદ વર્ષની હતી ) એમ. બંનેને દિવાન બનાવી, અંગરક્ષકાને સોંપી કૌશિખ લાવવાનું ફરમાન કરી પોતે સ્વદેશ આવતા રહ્યો. પાછળથી આ અંગરક્ષકાએ રાણી ધારિણી ઉપર અનાચાર કરવાનો પ્રયત્ન કરતાં
એમ ચુંબક ભાઈ નય તે અસભવિત લાગે છૅ, તેજ પુસ્તકનાં અન્ય સ્થાને તેનું મરણ અતિસારના શગને લીધે થયાનું જણાવ્યું છે.
( ૩ર ) આ રાન દધિવાહન વેરે પણ વશાલીપતિ રાજ ચંદ્રની એક પુત્રી પરણાવી હતી, એટલે એક રીતે તેા રાજા શતાનિક અને રાજા દધિવાહન એ ખને સાહુબાજ પતા હતા ( આમાં જમીનનો મુદ્દો હતા કે રૂના ) સરખાનો ઉપરની ટીકા નો વ
( ૩૩ ) આ અસલની ચંપા નગરી તે તે અંગ દેશમાં આવી છે, કે જે ભાગમાં હાલનાં જબલપુર, સતના નિરાશ જ્યાં છે. આ સખી વિરોત્ર હકીક્ત માટે અંગદેશના વનમાં જુએ. અત્રે તે એટલુંજ કહેવું જરૂરી છે કે, મૂળ જે નગરી ચંપા હતી તેના તા ઇ, સ, પૂ, ૫૫૭ માં નારા થયા હતા ( હાલ ખંગાળા ઈલાકાના ભાગલપુર જીલ્લામાં આવી રહી છે તે જુદી છે. પછી રામકૃણિક ગાદીએ માળીને ત્રી વર્ષ તેને સમાવીને ત્યાં પોતાની ગાદી સ્થાપી હતી, હું ઈ. સ, ૪, ૧૫ ) એટલે પ્રાચીન અને અર્વાચીન પા નગરીના સ્થાનને કાંઈ સંબંધ નથી,
આ ઉપરથી કરી સકારો કે જંપા નગરી ભન અવસ્થામાં ઇ, સ, પૂ. ૫૫૭ થી ૧૨૫ સુધી ૩૨ વર્ષ સુધી રહી હતી.
( ૩૪ ) આ ધારિણી તે ચેકપુત્રી સિવાયની અન્ય રાણી છે. ચૈટપુત્રીનુ નામ તા પદ્માવતિ હતું.
| SR No. | 032483 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1935 |
| Total Pages | 524 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |