________________
કરી શકતી નથી. તેથી ભાષાપર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી અપર્યાપ્તાવસ્થામાં બોલવાની શક્તિ ઉત્પન્ન થવા છતાં પણ બોલવા રૂપ કાર્ય થઈ શકતું નથી. એટલે વચનયોગ હોતો નથી અને મનઃપર્યાપ્તિ પૂર્ણ ન થવાથી મનોયોગ હોતો નથી.
શીલાંકાદિ આચાર્યમહારાજ સાહેબનું એવું માનવું છે કે, શરીરપર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી ઔદારિકકાયયોગ હોય છે. કારણકે દરેક જીવ પરભવનું આયુષ્ય બાંધીને, તે આયુષ્યનો અબાધાકાલ પૂર્ણ થયા પછી જ મરે છે અને કોઇ પણ જીવ પહેલી ત્રણ પર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી જ પરભવનું આયુષ્ય બાંધી શકે છે. એ નિયમાનુસારે લબ્ધિઅપર્યાપ્તાજીવોને ઇન્દ્રિયપર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી ઔદારિકમિશ્રયોગમાં આયુષ્ય બાંધવું પડે છે. તેથી સિદ્ધાંતની સાથે વિરોધ આવે છે. કારણકે શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે, ઔદારિકાદિ ત્રણ શરીરવાળા જીવો કાયયોગમાં રહેલા હોય છે. ત્યારે આયુષ્યનો બંધ થાય છે. કાર્પણકાયયોગ કે ઔદારિકમિશ્રયોગમાં હોય છે. ત્યારે આયુષ્યનો બંધ થતો નથી. આવું શાસ્ત્રવચન હોવાથી જો શરી૨૫ર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી ઔદારિકમિશ્રયોગ માનવામાં આવે, તો લબ્ધિઅપર્યાપ્તજીવોને ઇન્દ્રિયપર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી ઔદારિકમિશ્રયોગમાં આયુષ્ય બાંધવું પડે, તેથી સિદ્ધાંતની સાથે વિરોધ આવે છે. એટલે તે જીવો શાસ્ત્રવચનાનુસારે ઔદારિકમિશ્રયોગમાં આયુષ્યનો બંધ કરી શકતા નથી. તેથી જો શ૨ી૨પર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી ઔદારિકકાયયોગ માનવામાં આવે, તો આયુષ્યનો બંધ થઇ શકે. એટલે શરીરપર્યાપ્તિ પૂર્ણ થયા પછી શરીર સંપૂર્ણ તૈયાર થઇ ગયું છે. એ યુક્તિથી
(७) “जेणोरालियाईणं तिण्हं सरीराणं काययोगे वट्टमाणो आउयबंधगो न कम्मर ओरालियाइमिस्से वा" इति राद्धान्तवचनप्रामाण्यात् ॥
૩૯
