Page Text
________________
* કષાયોદયવાળા જીવોમાંથી કોઇપણ એકજીવને એકીસાથે ક્રોધાદિ-૪ કષાયનો ઉદય હોતો નથી. કારણકે કષાયો ઉદયમાં પરસ્પર વિરોધી છે. તેથી જ્યારે ક્રોધનો ઉદય હોય છે. ત્યારે માનાદિ-૩નો ઉદય હોતો નથી. જ્યારે માનનો ઉદય હોય છે. ત્યારે ક્રોધ કે માયાદિનો ઉદય હોતો નથી. જ્યારે માયાનો ઉદય હોય છે. ત્યારે ક્રોધ-માન કે લોભનો ઉદય હોતો નથી. અને જ્યારે લોભનો ઉદય હોય છે. ત્યારે ક્રોધાદિ-૩નો ઉદય હોતો નથી. પણ જ્યારે અનંતાનુબંધી ક્રોધનો ઉદય હોય છે. ત્યારે અપ્રત્યાખ્યાનીય ક્રોધ, પ્રત્યાખ્યાનીયક્રોધ અને સંક્રોધનો ઉદય અવશ્ય હોય છે. જ્યારે અપ્રત્યાખ્યાનીય ક્રોધનો ઉદય હોય છે. ત્યારે પ્રત્યાક્રોધ અને સંક્રોધનો ઉદય અવશ્ય હોય છે અને જ્યારે પ્રત્યાખ્યાનીયક્રોધનો ઉદય હોય છે. ત્યારે સંક્રોધનો ઉદય અવશ્ય હોય છે. એટલે પૂર્વેના ક્રોધના ઉદયની સાથે પછીના ક્રોધનો ઉદય અવશ્ય હોય છે. તેથી અનંતાનુબંધીક્રોધના ઉદયવાળા જીવને એકીસાથે ચારે ક્રોધનો ઉદય હોય છે. અપ્રત્યાખ્યાનીય ક્રોધના ઉદયવાળા જીવને એકીસાથે ત્રણક્રોધનો ઉદય હોય છે. પ્રત્યાખ્યાનીયક્રોધના ઉદયવાળા જીવને એકીસાથે બે ક્રોધનો ઉદય હોય છે અને સંક્રોધના ઉદયવાળા જીવને એક જ સંક્રોધનો ઉદય હોય છે. એટલે એકજીવને એકસમયે, કોઇવાર અનંતાનુબંધી વગે૨ે ૪ ક્રોધનો ઉદય હોય છે.
કોઇવાર અનંતાનુબંધી વગેરે ૪ માનનો ઉદય હોય છે. કોઇવાર અનંતાનુબંધી વગેરે ૪ માયાનો ઉદય હોય છે. કોઇવાર અનંતાનુબંધી વગેરે ૪ લોભનો ઉદય હોય છે.
એ જ પ્રમાણે, અપ્રત્યાખ્યાનીય વગેરેમાં ૩, ૨, ૧કષાયનો ઉદય સમજવો. * નોકષાયોદયવાળા જીવોમાંથી કોઇપણ એક જીવને એકીસાથે હાસ્યરતિ અને શોક-અતિ બન્ને યુગલનો ઉદય હોતો નથી. કારણકે તે બન્ને યુગલ ઉદયમાં પરસ્પર વિરોધી છે. તેથી એકજીવને એકીસાથે બે યુગલમાંથી કોઇપણ “એક જ યુગલ”નો ઉદય હોય છે.
* ક્યારેક ભય અને જુગુપ્સાનો ઉદય હોતો નથી ક્યારેક બેમાંથી કોઇપણ એકનો ઉદય હોય છે અને ક્યારેક બન્નેનો ઉદય હોય છે.
* વેદોદયવાળા જીવોમાંથી કોઇપણ એક જીવને એકીસાથે ત્રણે વેદનો ઉદય હોતો નથી. કારણકે ત્રણે વેદ પરસ્પર વિરોધી છે. તેથી એકજીવને એકસમયે ત્રણવેદમાંથી કોઇપણ “એક જ વેદ”નો ઉદય હોય છે. એટલે એકજીવને એક સમયે વધુમાં વધુ અનંતાનુબંધી વગેરે-૪ કષાય + ૨ (૧ યુગલ )+ ભય + જુગુ૦ + ૧ વેદ ૯ કષાયબંધહેતુ હોય છે.
=
૨૨૦
| SR No. | 032408 |
| Book Title | Shadshiti Chaturth Karmgranth |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramyarenu |
| Publisher | Fulchandji Kalyanchandji Zaveri Trust and Others |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 422 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |