________________
(૧૦૩). કરતે તે ભટ્ટજી બાગમાં લટાર મારવા નિકળે. ઠેઠ બગીચાને ખુણે એક છેડેવિશ્રામ લેવાને તે જરાક બેઠો. એના મનમાં કંઈ કંઈ વિચાર ઘુમતા હતા. રખેને કંઈ બલા વળગી પડે તે વળી પંચાત ઉભી થશે, એને વિચાર આવ્યું. “દુનિયાના લેકે ખરેખરા મુખ છે. શા માટે તેઓ પરણતા હશે? પરણવામાં તેમને શું સુખ લાગતું હશે? આ અમારા મહારાજનેય પણ ઘેલછા વળગી છે, એક ઉપર બીજી સ્ત્રી કરતા જ જાય છે. કેણ જાણે કે તેઓ કેટલી સ્ત્રીઓ કરશે! માણસને એક સ્ત્રી હોય છે તે પુરૂષને જંપવા દેતી નથી, રાત, દિવસ એની પેઠે લાગી પુરૂષને હેરાન કરી નાખે છે. અરે હજી તે મેં પેલીને દાદ આપી નથી તેય કેવી એ મારી પેઠે વળગી છે; ડાકણની માફક જીવ લીધે જ એ છોડે. બિચારા, પુરૂષને એનાથી થોડી હેરાન ગતિ છે! છતાં પણ પુરૂષ કેણ જાણે કેમ પરણવાને આતુર થતા હશે? ન પરણવામાં કેવું સુખ છે. આધિ, વ્યાધિ, ઉપાધિ ન તે કેઈ છે, ન તે જરાય કેઈની તાબેદારી છે. મનફાવે ત્યારે ચાલ્યા ને મન ગમે ત્યારે આવ્યા, ભૂખ લાગે ત્યારે મનને ગમે તે કરીને ખાઈ લેવું નફિકરા, મસ્તાન થઈને રહેવું.વિધિએ સ્ત્રીઓ ન સરછ હોત તે જગતમાં પુરૂષને કેટલે માર્ગ સરળ થાત-પુરૂષે માથેથી ઘણે ભાર હલકે થઈ જાત. પરણવું એટલે તે સંસારના ખાડામાં પડવું–બંધનમાં પડવું. 1ભટ્ટજી વિચાર કરતા હતા, પોતે પરણ્યા નહિ હોવાથી મનમાં મલકાતા હતા. એટલામાં એ વિચારોમાં ભંગાણ
