________________
ગૃહસ્થાશ્રમનું સ્થાન
રાષ્ટ્રીય દષ્ટિએ
રાષ્ટ્ર એટલે દેશ. જુદાંજુદાં ગામે તથા શહેરને સમૂહ તે પ્રાંત, અને પ્રાંતના સમૂહને દેશ કહેવામાં આવે છે. ગામમાં પ્રજા વસે છે માટે જ તેને ગામ એવી સંજ્ઞા મળી છે. આ પરથી પ્રજાને માટે સમૂહ તે જ દેશ તરીકે ઓળખાય છે, કે જે સમૂહમાં એકધારી સંસ્કૃતિ અને રહનસહન હોય છે.
પ્રત્યેક પ્રજાનું જનન, રક્ષણ, પિષણ અને સંવર્ધન એ ચારે વસ્તુઓ ગૃહસ્થાશ્રમમાંથી જ ઉદ્દભવે છે. આથી રાષ્ટ્રીય દષ્ટિએ ગૃહસ્થાશ્રમનું સ્થાન કેટલું મહત્વનું છે તે સ્પષ્ટ સમજાય છે. સામાજિક દષ્ટિએ
મનુષ્યના સમાન આચારવિચારથી રંગાએલા સમૂહને સમાજ કહેવામાં આવે છે, અને તેના પેટા વિભાગને મંડળ (જ્ઞાતિ કહેવાય છે. વ્યક્તિગત જીવનની સારી કે માઠી અસરનું પરિણામ સીધી રીતે સૌથી પ્રથમ તો તે મંડળ અને પછી સમાજ પર થાય છે.
આથી જેટલી દેહને ચેતનશક્તિની આવશ્યકતા છે તેટલી સમાજને વ્યક્તિગત આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમની પણ છે. ગૃહસ્થનું વ્યક્તિગત
