________________
-
-
સૂબો
૫૫
minimum um
ને ઘર બેઠચે આવતો સીમાડે કેડીનારના સીમાડા ભેગે ભેળવી દે."
શ્રીમંત સરકાર ક્ષણભર તો વિચારમાં પડયા. પછી ખંડેરાવ મહારાજ બોલ્યા. “માવજી મેતાની વાત તદ્દન ખોટી નથી. દિવાન સાહેબ! એજન્સીને એમ જ લખી નાખો કે ઘાંટવાથી ડોલાસાને સીમાડો અમારે છે, ને કમાન લોકોનું જે ખૂન થયું છે તેની " જવાબદારી અમે સ્વીકારીએ છીએ.”
દરબાર બરખાસ્ત કરતાં ખંડેરાવે દિવાનને કહ્યું. અમરેલી, કોડીનાર, દામનગર વગેરે કાઠિયાવાડના પાંચ મહાલી વહીવટદારને અહીં તેડાવી બીજે ગાઠવે અને આ માવજી મહેતાને પંચમહાલને વહીવટ સપિ. આજે રૂક્કો લખીને સાંજે લાવજે એટલે સહી કરી દઈશ.
આમ માવજી મહેતા વડોદરેથી પંચમહાલના મહાલકારીને વહીવટી દરજજો મેળવતા આવ્યા.
( ૨ ) અમરેલી પ્રગણામાં દેસાઈ કુટુંબ મોગલ બાદશાહીના કાળથી અમરેલી પંથકના ગામે ઇજારે રાખતું. ઓછી રકમે ઇજારે જે, વહીવટદારને સાચવે ને અઢળક ઉપજ ઘેર લઈ જાય. રાજદરબાર જેટલી તે ઘેર રિયાસત હતી.
માવજી મહેતાએ ખરચાળ ગણાતા કાઠિયાવાડની પંચમહાલીને વડોદરા સરકારને કમાઉ દીકરો કરવાને કેડ ભીડી ત્યારે સવજી દેશાઇના હાથમાં ગાયકવાડના ઘણું ગામો ઈજારે હતાં. માવજી મહેતાએ અધિકાર મળતાં આડાઅવળા ખર્ચો ઘટાડી નાંખ્યા. મહાલના ગામના નવા ઈજારાઓની રકમ ભારે કરવા માંડી. બની શકે ત્યાંથી તેણે ઈજારા પદ્ધતિ કાઢી સીધો રાજવહીવટ કર્યો.