________________
(૫૦) શ્રી કામદેવ પતિ કથા ભાષાંતર. આપેલા પ્રાયશ્ચિત્તને સ્વીકારીને તે પ્રાયશ્ચિત્ત કરવાવડે પિતાના આત્માને વિશુદ્ધ કરી મકરવજ કુમાર સુરૂપ કુમારીને પરણ્ય. અને ચીરકાળ ભેગ ભેગવી પ્રાંતે સ્ત્રી સહિત દીક્ષા લઇ નિરતિચારપણે પાળી છેવટે અનશન કરી સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાને દેવપણે ઉત્પન્ન થયા. અનુક્રમે મનુષ્યભવ પામીને મેક્ષે જશે. - વિનય આશાતના ઉપર શ્રેણિક રાજાની કથા- હવે પછી થનારા વીસમા તીર્થકર શ્રી વીર પરમાત્માના સમયમાં રાજગૃહમાં શ્રેણિક નામે રાજા થશે. તે પિતે સિંહાસન પર બેસીને માતંગને સામે ઉભે રાખી ખગ કાઢી આ કૃષિવિદ્યા પૂછશે, એટલે માતંગ ભય પામીને વિદ્યા બેલવા માંડશે પણ રાજાને કઠે રહેશે નહીં, ત્યારે અભયકુમાર કહેશે કે-“હે મહારાજ ! વિનય વિના વિદ્યા સ્કુરાયમાન થતી નથી માટે તેનું સન્માન કરે.” આમ કહેવાથી માતંગને સિંહાસન પર બેસારી પિતે સામે ઉભા રહીને વિદ્યા સાંભળશે એટલે કઠે રહેશે આટલા ઉપરથી સમજવું કે વિનયથી સર્વ શાસ્ત્ર ફળે છે. હર્વે બહુમાન એટલે માનસિક ભક્તિ-તે ઉપર બે છાત્રની કથાઃ- એક પંડિતને બે છાત્ર હતા. ધર્મ અને ધન્ય. તેમાં ધમ શાસ્ત્ર ઉપર બહુમાનપૂર્વક તેને વિનય કરે છે; ધન્ય તેમ કરતું નથી. અન્યદા પંડિતે નિમિત્તશાસ્ત્ર શીખવીને પરીક્ષા માટે બહાર મોકલ્યા. રાજમાર્ગે જતાં મોટાં પગલાં જોઈને ધન્ય બે કે-“આ હાથીના પગલાં છે.”ધમેં વિચાસેને કહ્યું કે-“આ હાથણના પગલાં છે. તે ડાબી આંખે કણી છે. તેની ઉપર નજીકમાં જેને પુત્ર પ્રસવ થવાનો છે એ રાણી બેઠી છે.”. આમ વાર્તા કરતાં કરતાં તેઓ નગર