________________
(૩૮) પ્રાસંગિક કાળીસુતની કથા. તે ન્યાય માર્ગને જોઈ શકતા નથી. આ રાજા માર્ગબ્રણ થયે સતે વિષમ સંકટમાં પડશે, તે હવે મને રજા આપે કે જેથી હું મારે નગરે જાઉં. મારું દીઠેલું આભૂષણ હવે અહીંથી કાંઈ જવાનું નથી.” શેઠે કહ્યું કે- તમે જરા રાહ જુઓ, હું ફરીને રાજાને વિજ્ઞપ્તિ કરી જોઉં. ” મંત્રીપુત્ર શેઠના. એ પ્રમાણે કહેવાથી ત્યાં રોકાયે. છે. હવે તે નગરમાં ગુણધવળ નામે મંત્રી વસે છે. તેને યથાર્થ નામવાળી સર્વાંગસુંદરી નામે સ્ત્રી છે. પ્રેમથી ભરપૂર ચિત્તવાળા તે બંનેને પરસ્પર અત્યંત પ્રેમ છે. તેને કાળ કામની લીલાવડે ન જણાય તેમ ચાલ્યું જાય છે. અન્યદા કેઈક પર્વને દિવસે નદીમાં સ્નાન કરવા માટે તે સર્વાંગસુંદરી વાહનમાં બેસીને પરિવાર સહિત ગઈ. તેણે નદીમાં પ્રવેશ કરીને મુખની શોભાવડે નદીમાંહેના કમળને શેભા વિનાના કરી દીધા જેથી તે પાણીમાં લીન થઈ ગયા. સ્નાન કરીને તે બહાર નીકળી એટલે એક ઝીણા વઢવાળી અને માથાના કેશને નીચાવતી સાક્ષાત્ લક્ષમી જેવી સેવા લાગી. કીંકીલી વૃક્ષના મૂળ પાસે રહેલા તેના બે હાથ કીંકીલી વૃક્ષની શાખા જેવા શેવા લાગ્યા. તે વખતે તેને એક યક્ષે જોઈ એટલે તે તેના રૂપમાં મેહ પામ્યું. તે વિચારવા લાગ્યું કે-“અહો! આનું રૂપ કેવું સુંદર છે? મુનિના મનને પણ તે ચલાવે તેવું છે. હું માનું છું કે આનાવડે કામદેવ જયદેવજ મેળવે તેમ છે. જ્યારે શંકરના ત્રીજા નેત્રના અગ્નિથી કામદેવ બળી ગમે તે વખતે લાવણ્યરૂપી અમૃતને વહન કરનારી આ હેત તે જરૂર તે બળી જાત નહીં. આ સ્ત્રી જેને હર્ષથી અંગીકાર