________________
કબીર વાણી.
આખું જગત ચાલે છે, પણ તે યંત્રની અમુક કળ અથવા દેરી તેના કર્તા અથવા ચલાવનારના હાથમાં હોય છે, તેથી તે જેમ તે કળને મરડે અથવા દેરીને ખેંચે, તેમ તે યંત્ર ચાલે છે, તે જ રીતે આ માયા યંત્રની દેરી જગકર્તા ઇશ્વરના હાથમાં છે અને તે પિતાની ઇચ્છાથી જેમ ચલાવવા ઇચ્છે છે તેમ તે ચાલે છે. અર્થાત–માયા ઇશ્વરને આધીન છે ત્યારે જે વસ્તુ જેને આધિન હોય તેની કૃપા મેળવવી, જેથી તેની આજ્ઞામાં રહેલી વસ્તુ આપણને બાધ કરી શકે નહિં, માટે કબીરજીનું કેહવું એ છે કે તું ઇશ્વર તરફ મન લગાડી તેની કૃપા મેળવ, કે માયામાંથી આપોઆપ છુટી શકશે.
(૧૪૨). કબીર! માયા મહિની, સી મિઠી ખાંડ,
સાગુરૂ કૃપા ભઇ, નહિ તે કરતી ભાંડ.
એ કબીર! એ માયાની મેહેની શાકર જેવી મિઠી લાગે છે અને તેથી કેઇને છોડવા ગમતી નથી, પણ મારી ઉપર શ્રી સરૂની મહેરબાની થઈ, ને તેઓએ જ્ઞાન આપી મને સમજાવ્યું તેથી હું બચે, નહિં તે એ માયા મને પણ પિતાની જાળમાં ફસાવી નાંખતે.
(૧૪૩) ભલા ભયા જે ગુરૂ મિલા, નહિ તે હેતી હાણ, દિપક જત પતંગ જવું, પડતા પુરી જાન.
ભલું થયું કે મને ગુરૂ મળ્યા, નહિ તે જેમ પતંગિયું બતી જોઈ તેનાંથી લલચાઇ, તે પર બેસવા જતાં પોતાને જાન ગુમાવે છે, તેમ હું (કબીર) પણ આ દુનિયાની માયા પર મહેલો રહેતે ને નાશ પામી જતે.
(૧૪૪) કબીર! માયા ડાકની, પાયા સબ રસંસાર;
ખાઇ ન શકે કબીર, જાકે રામ આધાર.
એ કબીર! એ ડાકણ માયા સંસારનાં બધાં લેકેને ખાઈ ગઈ છે, પણ જે કોઇ કબીર માફક ઇશ્વર પર આધાર રાખે યાને જે માણસ ઈશ્વરને શરણે જાય તેને માયા કદીપણ ખાઈ શક્તી નથી.