________________
એ માયા કેમ છુટતી નથી?
(૧૩૮) માયા સમી ન મહિના, મન સમા નહિં ચેર;
હરિજન સમા ન પારખુ, કેઈ ન દીસે એર. માયા જેવી મહિની, ચાને લલચાવનાર શકિત બીજી એકે નથી, ને મન જેવો શેર બીજે કઈ નથી, એ બે વાત સમજનાર, હરિજન શિવાય બીજે કઈ દેખાતું નથી. (હરિજન એટલે, જેણે પોતાનું તન, મન ઇશ્વરને અર્પણ કીધું છે અને જે નિરંતર લેક-કલ્યાણ અર્થે જ અંદગી અર્પણ કરે તે)
(૧૩૯) માયાસે કે મત મિલે, સબ બહેલાં દે બાંય; નારદ સા મૂની ગલા, તે કહાં ભરોસા તાય?
માયાને કોઈ મળશે નહિ, તેમજ માયાની સર્વ લાલચને નિવારી મુકે, કારણ કે, નારદ જેવો મેટે રૂષી તેનાથી ઠગાઈને દુઃખમાં આવી પડે તે પછી સાધારણ માણસને શું ભરશે?
(૧૪૦) સાંકળ હું તે સબ હય, યેહ માયા સંસાર; સે કયું ફુટે ઓપરે, જો બધે કિરતાર?
આ માયાને સંસાર સાથે બાંધવાવાળી જે સાંકળ છે, તે માણસનું “હું અને મારું એવું જે “હું પણ લાગેલું છે તે છે અને એ “હું પણું” જીવને ઇશ્વર તરફથીજ મળેલું હોવાથી, તેમાંથી તે કેમ છુટે થઈ શકે?
(૧૪૧) છેરે બિન છૂટે નહિ, છોરન હારા રામ;
જીવ જતન મહેતહિ કરે, પર સરે ન એકે કામ.
જ્યાં સુધી માણસ પોતે છોડતું નથી ત્યાં સુધી માયા છુટતી નથી, અને તે છોડાવનાર પરમેશ્વર છે, તે સિવાય માણસ ગમે એટલે પ્રયત્ન કરે પણ કાંઈ વળતું નથી. અર્થાત-જગત બધીજ માયા છે, એ માયારૂપી યંત્રને લીધે
