________________
૩૪૬
કબીરની અંદગીનું ટુંક વૃતાંત. એક વેળા કબીરની નજદીક્ના એક પાડોશીની દુધમળ બાળકી મરણ પામી ત્યારે કબીર તેને ઘરે ગયો અને માંગી લીધું કે આ મુવેલી બાળકીની લાશને તેના ઘરે લઈ જવા દેવી તેની માંગણી કબુલ થતાં તે લાશને પિતાને ઘર લઇ જઇ, કમાલની પેઠે તેણીને પણ સજીવન કરી, અને તે બાળકીનું નામ “કમાલી” રાખી તેણીને લઇને હસ્તક સોંપી. બન્ને બાળકે કબીરને ત્યાં ઉધરી મોટાં થયાં ને કબીરની પેઠે શાલ વણવાનાં હુન્નરમાં પ્રવિણ થયાં. તેમજ કબીર પાસથી આત્મજ્ઞાનનું શિક્ષણ લેવા લાગ્યાં, જેથી કબીરની પેઠે તેઓને જ્ઞાન આવવા લાગ્યું.
કબીરજી તથા તેમના બેટા કમાલ વિષેની હકીકત.
કબીરજીને ત્યાં ઘરમાં એક મૂર્તિ હતી તેની હરહમેશ તેઓ નિયમીત પુંજાપાત્રી કરી તથા પ્રસાદી અર્પણ કરી પછીથીજ ભોજન લેતા હતા. હવે કબીરજીને એક વખત બાહેરગામ જવું થવાથી પોતાના બેટા કમાલને તાકીદ ફરમાવી ગયા કે મારે આવતી કાલે બાહેરગામ જવું હોવાથી અને મારી અત્રેની ગેરહાજરીમાં જે મુજબ હું દેવીની પૂજા પાત્રી કરું છું તે મુજબ તારે પણ દેવીજીની નિયમિત પૂજાપાત્રી કરી તથા પ્રસાદી અર્પણ કર્યા પછીથી જ ભોજન લેવું વિગેરે. એ મુજબ કમાલને તાકીદ ફરમાવીને કબીરજી બાહેરગામ ગયા. ત્યાર પછી જ્યારે કબીરજી બાહેરગામથી પિતાને વતન પાછા ફર્યા ત્યારે પિતાને બેટે કમાલ દેવીની પુંજાપાત્રી કેવી રીતે કરે છે તેની તપાસમાં રહ્યા અને દેવીજીને પોતાના બન્ને હાથે બાહેર કહાડીને બેટા કમાલના હાથમાંની પ્રસાદી લઈને ખરેખર ખાઇ જતાં જોઈને ભારે આશ્ચર્ય પામ્યા. (સબબ કે કબીરજીના હાથમાંથી કદી પણ એમ દેવીજી પ્રસાદી લઈને ખાતાં ન હતાં.) તેમજ બેટા કમાલની દેવીજી તરફ ભારે ભકિતભાવ અને ફીદાગીરી જોઇને કબીરજી તુરત નીચલો હો બોલી ઉઠયા:
“પથ્થરમેં સે હીરે ભયે, હીરામેસે લાલ
આધા ભગત કબીર ભયે, પુરે ભગત કમાલ.”
અને ત્યાર બાદ બેટા કમાલને પુછ્યું કે તમે દેવીજીને પ્રસાદી ખવડાવાને કેવી રીતે શકિતવાન થયા તથા તે કેમ બન્યું. ત્યારે કમાલે કહ્યું કે પહેલે દિવસે હું આપના હુકમ મુજબ દેવીજીની પૂજા પાત્રી કરી, ભજન લેવા આગમજ