________________
૧૪૯
જેવી કરણી તેવું ફળ.
(૪૮૬) કથની કથે સો પુત હમારા, બેદ પઢે સો નાતી; રહેણું રહે સો ગુરૂ હમારા, હમ હય તાકે સાથી. કબીર કહે છે કે –મેહડેથી વાતો કર્યા કરે, તે તે છોકરા જેવો (નાદાન) છે, જે વેદ વગેરે પુસ્તકે માત્ર વાંચી જાણે તે માત્ર એક નાતીલે છે યાને સાધારણ માણસ છે, પણ જેવું બેલે યા વાંચે, યાને શાસ્ત્રનાં શિક્ષણ કહી સંભળાવી તે મુજબ જીંદગીમાં અમલ કરતો હોય, તે મારે ગુરૂ છે, અને હું તેને સાથી છું.
(૪૮૭) કુલ કરણી છુટે નહિ, જ્ઞાનહિ કથે અગાધ, કહે કબીર તા દાસ, મુખ દેખે અપરાધ.
જેની બધી દુષ્ટ વાસનાઓ ગઈ નથી, છતાં જે ખાલી મટી જ્ઞાનની મોટી વાતે ર્યા કરે, તે માણસનું મેહડું તમે જુવો તે પાપથી ભરેલુંજ દેખાશે. સારાંશ કે ઘણું જ્ઞાન લેવા છતાં જે પિતાની કરણી સુધારતો નથી અને બેલે તે કરતો નથી, તે માણસ પાપ કર્યો જાય છે.
(૪૮૮) રહેણી કે મેનમેં, કથની આવે જાય; કથની પિસે પિસનાં રહેણ અમલ કમાય.
આ જીંદગીમાં મેહડામાંથી (શિખામણ) ની વાતે ઘણું કરાય છે, પણ એ સર્વે વાત નિરર્થક છે; કારણ કે મેહડાનું બોલવું તે દળણું દળવા બરાબર છે, ત્યારે તે બધું નકામું છે; માત્ર કરણીજ સરસાઈ ભેગવી શકશે.
(૪૮૯) એહરનકી ચેરી કરે, કરે સુઈ કે દાન : ઉંચી ચઢ કર દેખતે, કૈતિક દૂર વિમાન?
એરણ જેવા મોટા લોખંડના કકડાની ચોરી કરે અને સોય જેટલી નાની ખેરાત કરે અને ઉંચે ચહડીને જુવે કે હવે મારું સ્વર્ગ કેટલું દૂર છે?