________________
મનને કાબુમાં કેમ રાખવું?
૧૩૩
અર્થાત–માણસના મનમાંથી જ્યારે દુનિયવી વાસના અને વિચારે જતા રહે, ત્યારે જ ત્યાં ઇશ્વરને વાસ થઈ શકે, ને ઈશ્વરનાં દર્શણ થાય.
(૪૩૫) ચંચળ મનવા ચેત રે, સુતા ક્યાં અજ્ઞાન;
જખ ધર જમ લે જાયગા, પડા રહેગા મ્યાન. * ઓ અસ્થિર ભટક્તાં મન, તું ચેતી લે, અને અજ્ઞાનપણમાં ના પડી રહે; કારણ કે જ્યારે જમ તને પકડી લઈ જશે, ત્યારે તે આ તારું શરીર એક ખાલી ખાં જેવું પડી રહેશે, ત્યારે કેઈથી કશુંએ બની શકવાનું નથી.
(૪૩૬) તકા વેરી કે નહિ, જે મન શિતલ હોય;
તું આપકે હાલ દે, તે દયા કરે સબ કેય.
જે તારૂં મન સ્થિર અને શાંત થઈ તારા કબજામાં રહેશે, તે પછી તારાં શરીરને યાને તારે દુશ્મન કેઈજ નથી, ને તને દુઃખ થવાનું નથી. માટે તું તારા મનના ફાંટાઓને દાબીને “હું પણું” છોડી દે, તે સર્વ તારા મિત્ર બની તારી દયા ખાશે, ત્યારે તું સુખી થઈશ.
(૪૩૭) તન મન દિયા તે ભલી કી, ડારા શિરકા ભાર; કબ કહે જે મેં દિયા, તે બહાંત સહેગા માર.
જે તારાં તન અને મનને સારાં કામમાં લગાડ્યાં હોય ત્યારે માલેકને અર્પણ કીધાં હોય, તે તે ઘણું ઠીક કીધું; કારણ કે તારાં માથાં ઉપરની ફરજને બેજે તું કહાડી નાંખી હલકે કીધે, પણ તેમ કરતાં જે તું મગરૂરી લે, અને એમ કહે કે “મેં કીધું” તે કર્યાનાં ફળ તને ચાખવાં પડશે, ને ચાખવાને માટે ફરી ફરી જનમવું પડશે, ને જન્મ-મરણનાં દુઃખ ભેગવવાં પડશે, અને એ રીતે તું ભારે માર ખાશે.
