________________
| ‘જ્યભિખું વ્યક્તિત્વના ઝરૂખામાંથી
ડે (કુમાર) સરેજિની શ્રીરામ શર્મા, આગરા
ગુજરાતીના પ્રસિદ્ધ સાહિત્યકાર શ્રી બાલા
હું તેમને એક સફળ નવલકથાકાર તરીકે ઓળ
ખતી, પરંતુ માનવતાના ઝરૂખામાંથી જોતાં શ્રી ભાઈ વી. દેસાઈની સાથે મારો પરિચય પત્રવ્યવહા
જયભિખુ નિઃસ્વાર્થભાવે માતા ભારતીના સાચા રના માધ્યમથી ૧૯૬૧માં થયો. આજે પણ તે પત્ર
ઉપાસક સિદ્ધ થયા. સૌને મદદ કરવા માટે તેમને વ્યવહાર પૂરતો જ મર્યાદિત છે. દુર્ભાગ્યવશ હજી
ગમે ત્યાંથી સમય મળી રહે છે અથવા તેઓ પોતાના
છે સુધી તેમને સાક્ષાત્કાર થઈ શક નથી.
વ્યસ્ત જીવનમાંથી મદદને માટે થોડાઘણા સમયનું મેં ૧૯૬૦ ના ઓકટોબરમાં આગરા યુનિવ- તાત ખરા દિલથી રતા રહે છે.
દાન ખરા દિલથી કરતા રહે છે. ર્સિટીની ક. મા. મુનશી વિદ્યાપીઠમાં પીએચ. ડી. ડિગ્રી માટે રજિસ્ટ્રેશન કરાવ્યું. વિષય હતો : “હિન્દી
એમ લાગે છે કે તેઓએ જે આદર્શ અને માનતેમ જ ગુજરાતીની ઐતિહાસિક નવલકથાઓનું વમનમાં વહેતા ભાવનિર્ઝરનું પ્રતિપાદન પિતાની તુલનાત્મક અધ્યયન.”
નલકથાઓમાં કર્યું છે તેને તેઓ પોતાના જીવનમાં
ન પણ પૂરી રીતે ઉતારી શકયા છે. ગુજરાત અને ગુજરાતીના સાહિત્યકારો સાથે મારે વ્યક્તિગત પરિચય તે વખતે નહિ જેવો જ
| મેં તેમને સામાન્ય રીતે એક અપરિચિત શોધાહતા, જો કે ગુજરાતી ભાષા સાથે મારો નાનપણથી
ર્થિની રૂપે પત્ર લખ્યો ત્યારે મારા બીજા સાથીજ પરિચય રહ્યો છે.
ઓએ મારી મશ્કરી કરેલી. તેમનું એવું કહેવું હતું
કે આપણા જેવા અનેક શોધાથી મોટા મોટા સાહિ. મારી શોધને અનુલક્ષીને મેં ગુજરાતી સાહિ.
ત્યકારને પત્ર લખે છે અને તે પત્ર રદીની ટેકત્યકારો, ખાસ કરી નવલકથાકારો સાથે પત્રવ્યવ
રીની જ શોભા વધારે છે; પરંતુ મને વિશ્વાસ હતો હાર શરૂ કર્યો.
કે મને ગુજરાતમાંથી ચોક્કસ મદદ મળશે જ. મને એ જણાવતાં સહેજે સંકેચ નથી થતો કે ગુજરાતી સાહિત્યકારોની મદદ અને કપાને લીધે મે અને થયું પણ એવું જ. એક અઠવાડિયામાં જ મારું શોધકાર્ય આગરામ રહીને અને ગુજરાતમાં
શ્રી જયભિખુ તેમ જ બીજા સાહિત્યકારોના ઉત્તરો ગયા વગર જ સફળતાપૂર્વક પૂરું કર્યું. સૌથી વધારે મને મળવા શરૂ થયા. સહાનુભૂતિ અને સહાયતા અને શ્રી જયભિખુની શ્રી જયભિખૂની હું આ દષ્ટિએ સદા કૃતજ્ઞ પાસેથી મળેલાં. આજના ભૌતિકવાદી યુગમાં જ્યારે રહીશ. તેઓએ મારી ઓળખાણ ગુજરાતની મોટી સામાન્ય રીતે માણસ કોઈને કોઈ પ્રકારના સ્વાર્થ. મોટી સંસ્થાઓ સાથે કરાવી, જ્યાંથી મને ઉપયોગી વશ કેઈને મદદ કરવા હાથ લંબાવે છે ત્યારે શ્રી. સાહિત્ય મળી શકર્યું. તેઓએ જાતે જ વ્યવસ્થા જયભિખુની ઉદારતા અને સહૃદયતાએ મને વિશેષરૂપે કરીને મને ચોપડીઓ મોકલાવી, જેની મદદથી મારું પ્રભાવિત કરી છે. આ
કામ સફળતાપૂર્વક પૂરું થયું.