________________
અન્યના ઉપયોગમાં આવવાનું કાર્ય કરતા. ગળાની તકલીફને કારણે એમના અવાજમાં ઘરઘરાટ રહેતો, પણ એમનું લખાણ સ્વચ્છ, મુદ્દાસર અને સરળ હતું. મહિલાઓ સરસ કાર્ય કરે તો તેઓ તેને પ્રોત્સાહિત કરતા. ચારુમતી યોદ્ધા “ગુજરાતનું રત્ન છે' એમ લખી એમણે એમને બિરદાવ્યાં. ધોતિયું, કફની બંડી અને ખાદીની સફેદ ટોપી સાથે બાલાભાઈ આકાશવાણીમાં પ્રવેશ કરે ત્યારે એમની વાતો સાંભળવા કાર્યક્રમ-નિયોજકો ભેગા મળતા. ડાયરો જમાવી અનેક સુંદર પ્રસંગકથાઓ કરતા. એમનાં લખાણ માટે ક્યારેય સ્મૃતિપત્ર પાઠવવો પડ્યો નથી. નિયમ અને સમયમાં ચૂક નહિ. મુદ્દાસર લોકબોલીમાં સરળ ભાષામાં તેમનું લખાણ શ્રોતાઓને અત્યંત પ્રિય હતું.
કુમારપાળની પાસે આ બધા વારસાગત લાભ હોવા સાથે વાણીની છટા અને વિનોદ જગાવતા ટુચકા એ એમની વિશિષ્ટતા છે. એમનું વક્તવ્ય હંમેશાં મુદ્દાસર અને સમયપાલનને અનુસરતું હોય છે. ક્યારે સમાપ્ત કરવું એની આગવી સૂઝ એમના વક્તવ્યમાં હોય છે અને એના કારણે જ શ્રોતાજનો ઇચ્છતા હોય કે તેઓ હજી બોલે, ત્યારે તેઓએ પૂર્ણવિરામ મૂકી દીધું હોય. સારા વક્તાએ ક્યાં, ક્યારે અને કેમ અટકવું એનો ખ્યાલ હોવો જોઈએ, જે કુમારપાળના વક્તવ્યમાં હંમેશાં જોવા મળે. સ્પષ્ટવક્તા, મધુર ખુલ્લો અવાજ, નવીન વિચારધારા – આ બધાંને કારણે તેઓ ઉત્તમ વક્તા છે. ઊંડા અભ્યાસી હોવાના કારણે દેશ-પરદેશમાં પણ તેઓએ સરસ નામના મેળવી છે. આત્મીયતા એ પિતા-પુત્રનો સરસ વારસો છે. તમે પરિવારના જ હો એવી ભાવના સાથે તમારો સંબંધ ચાલુ રાખે એ એમની વિશિષ્ટતા છે. મેં ક્યારેય પિતા-પુત્રને લઘરવઘર જોયા નથી.
કુમારપાળ પાટલુન-બુશર્ટમાં, માથાના વાળ જરાય વિખરાયા ના હોય અને તાજા જ સ્નાન કરીને આવ્યા હોય એવા સ્કૂર્તિદાયક જોવા મળે. શાલીનતા, સુજનતા અને નમ્રતા એમની રક્તવાહિનીઓમાં છે. તેઓ જે સમિતિમાં હોય એ સમિતિનો અભ્યાસ કરી સમયબદ્ધ રીતે હાજરી આપી કાર્ય પૂરું કરે. એમનું સમિતિમાં હોવું એ ગૌરવ છે. જૈન સાહિત્યનો એમનો અભ્યાસ ઊંડો અને વિશિષ્ટ છે. એના પ્રચારક કરતાં એનું ઊંડાણ સમજાવવાનો એમનો પ્રયત્ન પાવનકારી છે. આ અભ્યાસ દ્વારા તેઓ સતત જીવનમૂલ્યોની સમજ કેળવતા રહ્યા છે. કુમારપાળે પદ્મશ્રી સ્વીકારવાની સંમતિ આપી ગુજરાતને ગૌરવ બક્ષ્ય છે.
એમને અનેક એવૉર્ડો પ્રાપ્ત થયા છતાં અહમ્ ભાવ કે આછકલાપણું એમનામાં ડોકાતું નથી. પિતાજીને કારણે અને એમના સ્વવર્તુળને કારણે અનેક વિશિષ્ટ વ્યક્તિઓના પરિચયમાં આવવાનું થયું અને તેઓ સદ્ભાગ્ય અને જીવનની ધન્યતા સમજે છે. વિવિધ ક્ષેત્રનો એમનો અભ્યાસ, શિક્ષણ, સાહિત્ય, આધ્યાત્મિક અને સાથે જીવનનો ઉમંગ, રમતગમતના પણ તેઓ ઊંડા
વસુબહેન ભટ્ટ