________________
ઉત્તમભાઈનું સ્વાસ્થ્ય થોડો સમય તદ્દન નબળું હતું, ત્યારે તો આખોય વેપાર શારદાબહેને સંભાળી લીધો. મનમાં ઉત્તમભાઈના સ્વાસ્થ્યની સતત ચિંતા રહેતી. એક અર્થમાં તો દામ્પત્ય-જીવનનાં પ્રારંભનાં થોડાંક વર્ષો બાદ કરતાં ઉત્તમભાઈના સ્વાસ્થ્યની ચિંતા અને શુશ્રુષા એ જ એમનો જીવનક્રમ બન્યો. ઉત્તમભાઈના સ્વાસ્થ્યની ઘરમાં પૂરી સંભાળ લેવી પડે, બહાર જાય ત્યારે એમની સાથે રહીને એમનું સતત ધ્યાન રાખવું પડે. એમના ખાસ પ્રકારના ભોજનની અને ભોજનના નિશ્ચિત સમયની જાળવણીની ચીવટ રાખવી પડતી હતી.
ઉત્તમભાઈની અસ્વસ્થ માનસિક સ્થિતિની સાત વર્ષ સુધી તો એમણે કોઈને જાણ થવા દીધી ન હતી. પોતાની અંગત વેદનાનાં રોદણાં રડવાં બીજાને પસંદ હોય, ત્યારે શારદાબહેને વેદનાને હસતે મુખે જીરવી જાણી. દામ્પત્યજીવનનાં પ્રારંભનાં સાત વર્ષ સુધી એમના વહાલસોયા પિતાને પણ પોતાના ગૃહજીવનની સ્થિતિની જાણ થવા દીધી નહોતી.
જીવનની વેદનાના બોજથી એકાંતમાં આંસુ સારી લેવાં ! જગત સાથેના સંબંધમાં તો આંખમાં નૂર અને હોઠ પર હાસ્ય હોય ! કવિવર રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે તો કહ્યું છે સુશીલ સ્ત્રી ઈશ્વરનો સૌથી ઉત્તમ પ્રકાશ છે અને તેના દ્વારા જ તે સંસારની શોભા વધારે છે.
શ્રીમતી શારદાબહેનને એમની માતા પાસેથી નૈતિક ખમીર મળ્યું હતું. જીવનના અત્યંત કપરા સમયે એમને મદદ કરનાર ઉત્તમભાઈના સ્નેહી-મિત્ર શ્રી જેસિંગભાઈ શાહનું ઋણ હજી આજે પણ શારદાબહેન ભૂલ્યાં નથી. છાપીમાં જેસિંગભાઈ સાથે ભાગીદારી કરી ત્યારે ઉત્તમભાઈ પાસે કોઈ ૨કમ નહોતી, આ સમયે શારદાબહેનના પિતા શ્રી મણિલાલ દેસાઈએ પંદર હજાર રૂપિયા આપ્યા હતા. ઉત્તમભાઈના આપત્તિકાળમાં જેસિંગભાઈનો મજબૂત સાથ મળ્યો. ઉત્તમભાઈની અસ્વસ્થ તબિયતના કારણે જેસિંગભાઈને કોઈ અર્ધી રાત્રે બોલાવે તો પણ મદદ માટે આવી જતા હતા. આવા સાચા નિસ્પૃહી મિત્ર હતા જેસિંગભાઈ. એક બાજુ ઉત્તમભાઈ મૂડી રોકીને ધંધો વિકસાવવા આતુર હતા, તો બીજી બાજુ એમનું સ્વાસ્થ્ય જોઈને પરિવારના નિકટના સભ્યો એમને અટકાવતા હતા. સેન્ડોઝની નોકરી છોડ્યા પછી ઉત્તમભાઈના જીવનમાં આકરા ઝંઝાવાતો આવ્યા, પરંતુ શારદાબહેને એનો ક્યારેય વસવસો કર્યો નથી.
દરેક બાબતને વિધાયક દૃષ્ટિથી જોવી એ શારદાબહેનની વિશેષતા છે. જીવનમાં વસ્તુઓ કે પરિસ્થિતિ બદલાતી નથી. માત્ર આપણી એના પ્રત્યેની દૃષ્ટિમાં પરિવર્તન હોવું જોઈએ. જીવનમાં આવતું દુ:ખ તો અળગું કરી શકાતું નથી. માત્ર એ દુઃખનો આઘાત ઓછો-વત્તો કરી શકાય છે. આથી ભરપૂર
152