________________
થેરાપી સહેજે પસંદ નહોતી. બીજી બાજુ હૃદય અંગે કરાવેલા ટેસ્ટનું તારણ એવું હતું કે આ થેરાપી લઈ શકાય નહીં.
સવાલ એ હતો કે બાય-પાસ પછી આજ સુધી ક્યારેય હૃદયની કોઈ તકલીફ થઈ નહોતી અને એકાએક આ નવી તકલીફ જાગી કેમ ? આથી એમણે ફરી ટેસ્ટ કરાવવાનો વિચાર કર્યો. એન. એમ. મેડિકલ સેન્ટરમાં થ્રી.ડી. ઇકોનો ટેસ્ટ
કરાવ્યો. એવું તારણ આવ્યું કે એમના હૃદયની પરિસ્થિતિ સારી છે અને આ વીસમી સદી સુધી તો કોઈ વાંધો આવે એવું નથી. આથી એમણે ફરી વાર જસલોકમાં હ્રદયની સ્થિતિ જાણવા માટેનો એક વધુ પ્રમાણભૂત ‘થેલિયમ ટેસ્ટ’ કરાવવાનું નક્કી કર્યું. જેથી શંકા પૂરેપૂરી નાબૂદ થાય. વળી આ ટેસ્ટ ન્યુક્લિયર મેડિસિનનો હોવાથી અત્યંત પ્રમાણભૂત અને વિશ્વસનીય ગણાતો હતો. આ ટેસ્ટના પરિણામમાં પણ એવું નિદાન આવ્યું કે એમનું હૃદય તદ્દન સ્વસ્થ છે. બે ટેસ્ટ વચ્ચેનો બાર દિવસનો સમયગાળો ઉત્તમભાઈને માટે તીવ્ર માનસિક પરિતાપનો પુરવાર થયો.
અત્યંત ખ્યાતનામ હૉસ્પિટલના ટેસ્ટ કેટલા વિશ્વસનીય ગણાય એવો સવાલ એમના મનમાં જાગ્યો. એક ટેસ્ટ કહે કે તમે અત્યારે ને અત્યારે અને એ પછી સદાને માટે પથારીમાં પડ્યા રહો તેવી તમારી સ્થિતિ છે. બીજો ટેસ્ટ કહે કે તમે તો પૂર્ણ સ્વસ્થ છો. જેટલું ફરવું હોય તેટલું ફરો અને દોડો તો પણ વાંધો નથી. લોસ એન્જલસના ડૉ. લેવિનને પૂછાવ્યું કે લિમ્ફનોડની સારવાર લેતા હોઈએ, ત્યારે એની દવાથી હૃદયને કોઈ તકલીફ ઊભી થાય ખરી ? એમનો જવાબ મળ્યો કે લિમ્ફનોડની દવાને હૃદય સાથે કોઈ સંબંધ નથી, આમ છતાં પરંપરા મુજબ લોસએન્જલસના ડૉક્ટરોએ લખ્યું કે આ અંગે સ્થાનિક ડૉક્ટરોની સલાહ પણ લેવી.
આ સમયે ઉત્તમભાઈને કોઈ તાવ નહોતો. પરંતુ ટેસ્ટનું ખોટું તારણ કેટલા હેરાનપરેશાન કરી નાખે છે એનો દુ:ખદ અને કા૨મો અનુભવ થયો. વળી હૃદયની વ્યાધિને કારણે લિમ્ફનોડની દવા ન લેવાય એવી કેટલાક ડૉક્ટરોની સૂચનાને કારણે ઉત્તમભાઈ વિચારોની આંધીમાં અટવાઈ ગયા હતા. એમણે અમેરિકા પૂછાવ્યું કે મને કદાચ હૃદયની તકલીફ છે તો ‘કૉપ થેરાપી’ ન લઉં તો ન ચાલે ?
ફરી ડૉ. લેવિનનો માયાળુ જવાબ આવ્યો કે ‘કૉપ થેરાપી’ને હૃદય જોડે કોઈ નિસબત નથી, આમ છતાં તમે ‘કૉપ થેરાપી' ન લો તો એના અભાવે ઇમ્યુનિટીનો સવાલ ઊભો ન થાય તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. દર બે મહિને ટેસ્ટ કરાવવા. એમ.આર.આઈ. કરાવવો અને ખાસ તો લોહીમાં શ્વેત કણો ઓછા ન થઈ જાય તેની તકેદારી રાખજો.
141