________________
પ્રસ્તાવના,
વાસ્તિવિક જીવનચરિત્ર અને કલ્પનાના રંગે રંજીત નવલકથામાં સ્વભાવતઃ ઘણું ભિન્નતા રહેલી છે. ઐતિહાસિક નવલકથાઓમાં મુખ્ય પાનાં સ્વભાવ-લસણ-ચારિત્ર્ય વિગેરેને કાયમ રાખી તેમને મનમેહક રીતે વાચકવર્ગ સન્મુખ રજુ કરવામાં આવે છે. વાચકને એમાં બહુ રસ પડે છે. પરંતુ અધિક રસ પૂરવાના લેભથી લલચાઈ કેટલાકે ઐતિહાસિક પ્રતિષ્ઠિત પાત્રને પણ એટલે બધા અન્યાય આપે છે કે એથી ઇતિહાસ કે ચારિત્ર ગ્રંથને એકકે ઉદ્દેશ ફલીભૂત થતું નથી. ગુજરાતના ઇતિહાસમાં જેન મંત્રીઓ, પ્રધાને, નગરશેઠે વિગેરેએ ઘણો આગેવાની ભર્યો ભાગ લીધો છે. પરંતુ એ સમયને આધારે લખાએલી આજની ઘણીખરી ઐતિહાસિક નવલકથાઓમાં જેન ગૌરવને સાવ ગૌણ-કેટલીક વાર તે અસહ્ય રીતે પદભ્રષ્ટ કરી નાખેલું આપણે જોઈએ છીએ. ઈતિહાસની જ અવગણના કરનારી આવી નવલકથાઓને એતિહાસિક કહેવી એ શું શબ્દોને જ દુરૂપયોગ નથી?
જેને ઇતિહાસરૂપી ગગનમંડળમાં પેથડકુમાર જેવા અનેક સમર્થ મંત્રીશ્વર તેજસ્વી નક્ષત્રરૂપે સ્થાયી પ્રકાશ પ્રટાવી રહ્યા છે. પિથકુમારનાં પરાક્રમે એ ઇતિહાસની સાચી ઘટનાઓ છે, જેને રાસાઓમાં તેમજ કાવ્યમાં પણ મંત્રીશ્વર પેથડકુમારના અનેક વિધ ગુણગાન થએલાં જોવામાં આવે છે. એ ચરિત્રને કાયમ રાખી, એક નવલકથા જેટલો રસ પૂરી, અમે આ ચરિત્રગ્રંથ અમારા વાચકવર્ગ પાસે રજુ કર્યો છે. એ