________________
( ૨૩૩)
તેણે એક નિ:શ્વાસ મૂકે. મૃત્યુ એ તેને મન બહુ મોટી વાત ન હતી, પણ આજે તે તેને કઈ દિવસ નહીં એટલી બધી જીવવાની જરૂર હતી. તેને હજી મંત્રીશ્વર અને રાણી લીલાવતીના છેલ્લા સમાચાર સાંભળવાના બાકી હતા. જાણે કે જીવનને ઉદ્દેશ અધુરે રહી જતા હોય એમ સમજી તેણે ગાંડા હાથીની સામે જવાને વિચાર છેક માંડી વાળે.
વખત વીતતો ગયો તેમ માંડવગઢના નિવાસીઓના લય તેમજ ચિંતા વધતી ચાલી. થોડા સમયમાં જ મદેન્મત્ત હાથીએ માર્ગ પરના જંગી વૃક્ષે ભૂમીભેગાં કરી બધે વેરાન જેવું કરી નાખ્યું હતું. આલીશાન મકાનના થાંભલા હચમચાવી ઉંચી હવેલીઓને પણ ડગાવી દીધી હતી. તેને ગમે તેવી હેટી અટ્ટાલીકાઓ પણ બાળકની ઘોલકી જેવીજ ભાસતી હતી. આગના કોપમાંથી કે પાણીના પ્રલયમાંથી ન્હાસીને માણસ બીજેસ્થળે આશ્રય શોધે, પણ વિદ્યુતની ગતિએ દોડતા ગાંડા હાથીના ઝપાટામાં કઈ ક્ષણે સપડાઈ જવાય એ નકકી ન હતું–તેથી લેકો લ્હાસાન્યાસી કરવાને બદલે જ્યાં ઠીક લાગ્યું
ત્યાં જ સ્થિર થઈ ગયાં હતાં. બાળકો પણ રેવાનું ભૂલી ગયા. કઈ જાદુગરે જેમ કુંકમાત્રથી મકાન અને ગૃહને નિજન બનાવી મૂક્યાં હોય એવો દેખાવ થઈ રહ્યો.
આટલું છતાં આશ્ચર્યની વાત તો એ હતી કે પેલી જેગિની હાથમાં ત્રિશુલ લઈ, માથાના વાળને છુટા મૂકી દઈ માંડવગની શેરીમાં ધુમ્યા કરતી. બારીઓમાંથી લોકોએ સાદ પાડીને