________________
જિક
પ્રસ્તાવના વર્ષો પૂર્વે, અહીં વર્ણિત અદભૂત તીર્થભૂમિના રત્નકૂટ, વિજયનગર, ( હેપી, કિષ્કિન્ધાનગરીની કર્ણાટકની પ્રાચીન પાવન ભૂમિ પર સર્જાયેલ, ગુજરાતના આધ્યાત્મિક સંસ્કાર-વારસા સમા નૂતન એવા "શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર આશ્રમ”ના સાધનાધામના પ્રથમ દર્શને જતાં આ આલેખ સહજ લખાઈ ગયો હતો. તે પછી તો આ સાધનામય ભૂમિનું એવું તો ચુંબકીય આકર્ષણ રહ્યું કે આ પંકિતઓના લેખકે આ આશ્રમની અભિનવ ભૂમિ ઉપર સ્વયંસાધના માટે જ નહીં, એક આગવી વિદ્યાપીઠ ઊભી કરવા માટે પણ, ગુજરાત ! વિદ્યાપીઠ અમદાવાદનું પ્રાધ્યાપક-પદ છોડીને અને વિદેશોમાં અનેક નિમંત્રણો જતાં કરીને, બેંગલોર તેમજ પંપી આવીને વસવાનું સ્વીકાર્યું. આ
આ સ્થાન-પરિવર્તન અને ઉકત વિદ્યાપીઠ-નિર્માણકાર્ય પાછળ સર્વપ્રથમ સંકેત અને આજ્ઞા હતાં-પરમોપકારક વિદ્યાગુરુ અને ગુજરાત, ભારતના મહાપ્રાજ્ઞ વિદ્યાપુરુષ એવા પ્રજ્ઞાચક્ષુ પંડિતવર્ય ડૉ. સુખલાલજીના, કે જેમણે ૧૯૭૦માં આ લખનારને પોતાની નિશ્રા અને સેવા છોડાવીને પણ અહીં આવવા પ્રેર્યો! .
તે પછીનો તો અહીંનો એક મોટો ઇતિહાસ છે, જે સાધનાયાત્રાનો સંધાનપંથ” નામે ગુજરાતીમાં અને અન્ય અનેક કૃતિઓ સ્વરૂપે હિન્દી, અંગ્રેજી અને કન્નડ ભાષાઓમાં લખાઈ અને પ્રકાશિત થઈ રહેલ છે.
આજે આ પ્રાક-નૂતન તીર્થધામના સંસ્થાપક યોગીન્દ્રશ્રી સહજાનંદજી આ ધરતી પર નથી, પ્રજ્ઞાચક્ષુ પંડિત શ્રી સુખલાલજી પણ સદેહે નથી, પરંતુ આ બંને મહાપુરુષોની આર્ષદ્રષ્ટિભરી પ્રેરણા અને ભવ્યભાવના-એક અભિનવ વિદ્યાપીઠના નિર્માણની-એ ભૂમિ ઉપર આજે બિરાજમાન જ્ઞાનમયી કરુણામયી ભકિતમયી જગત્માતા "માતાજી”ની પાવન નિશ્રામાં* ફળવા જઈ રહી છે: ચૌદ ચૌદ વર્ષોની તપશ્ચર્યાઓ અને ભૂમિકા-નિર્માણ પછી, અપાર પ્રતિકૂળતાઓની વચ્ચેથી ! ઉકત યોગીપુરુષ અને પ્રાયઃ અજ્ઞાત એવા યોગીન્દ્ર સદ્દગુરુદેવ શ્રી સહજાનંદઘનજીનો જ સતત પ્રેરક આદેશ રહ્યો છે કે "પ્રતિકૂળતાઓને અનુકૂળતાઓ માનજો !”
ગુજરાતના સાધક-કવિશ્રી મકરંદ દવેએ દૂરથી જ આ મહાપુરુષ અને "પૂ. માતાજી પણ હમણાં ૪-૪-૯૨ના સમાધિપૂર્વક વિદેહસ્થ થઈ ગયાં છે!
w
w
ક