Samanya Nirukti

SR No.: 032159
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
Publication Year: 2005
Total Pages: 290
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 36 MB

Page 278

। विशिष्टव्यवहाराद्यनुरोधात् कदाचिदेव क्वचिदेव कस्यचित् सम्बन्धः, ।। M एवञ्च विरोधिव्याप्त्यादेर्शानं विरोधिपरामर्शदशायामेव प्रकृतहेतौ T तत्सम्बन्धः, तदैव तत्र दुष्टताव्यवहारात्, साध्याभावादेानन्तु तत्र न
कदाचिदपि तथा, परमेश्वरादिसाधारणं साध्याभावविशिष्टपक्षादेनिन्तु । 1 તત્ર સર્વત્ર વૃત્તિ
યg - જ્ઞાનસંબંધથી જ તદ્દત્તા દુષ્ટત્વવ્યવહારની નિયામક કહીશું. અર્થાત્ A ઉક્તરીત્યા સ્વરૂપ કે સંયોગ આદિ સંબંધ નહિ લઈએ. 1 ઉત્તરપક્ષ તો તો પછી ગમે ત્યાં ગમે તે દુષ્ટ બની જવાની આપત્તિ આવશે તેનું શું? 1.
યg - ના, જ્યાં આગળ દુષ્ટત્વવ્યવહાર આવશ્યક હોય ત્યાં જ ક્યારેક ક્યાંક જ મ. A કોઈકને જ ને વ્યાપક સંબંધ લાગુ પડે એમ એ કહીશું.
પ્રશ્નઃ વારુ, વન્યભાવવધૂહૂદ એવી બુદ્ધિ થયા બાદ વચમાવવો ઘૂમwf - એવું સમૂહાલંબન જ્ઞાન જ ન થાય તો જ્ઞાનસંબંધથી ધૂમમાં દોષ ન જતાં ધૂમ બાધિત નહિ U બને ને ? હવે બાધ દોષ તો નિત્ય જ છે તો આ શી રીતે સંભવશે? આ ઉત્તરઃ એ વખતે પણ ભલે તે વ્યક્તિને સમૂહાલંબન જ્ઞાન ન થયું પણ ઈશ્વરીયજ્ઞાન છે પણ તો સર્વદા તાદશવિશિષ્ટજ્ઞાન ધૂમજ્ઞાન છે જ એટલે તેને લઈને તો ધૂમ બાધિત થઈ જ A જવાનો છે. વળી માત્ર સાધ્યાભાવનું જ્ઞાન લઈને દુખત્વવ્યહાર કરાતો નથી માટે
વહુન્યભાવવત્પર્વત સ્થળે પ્રસિદ્ધ એવા વહુન્યભાવાંશને લઈને સદ્ધત ધૂમમાં | દુરુત્વવ્યવહારોપત્તિ આપી શકાશે પણ નહિ. છે. આમ આવી વિવેક્ષા કરતાં કોઈ દોષ રહેતો નથી.
गादाधरी : तत्तु हास्यास्पदमेव, सकलाभियुक्तपुरुषसाधारणस्य नियतव्यवहारस्यासिद्धत्वात् वासनाविशेषवतां तादृशव्यवहारस्य । विपरीतस्यापि सम्भवात् ज्ञानस्य नियतसम्बन्धत्वासाधकत्वादिति ।।
ઉત્તરપક્ષ : અરે ! આ તો અત્યંત હાસ્યાસ્પદ કથન છે. સઘળાં ય એ મતમતાન્તરવાદીઓને અમુક સ્થળે અમુક જ દોષ અભિમત હોય તો જયાં જ્યાં જ દુત્વવ્યવહાર થાય ત્યાં ત્યાં જ્ઞાનસંબંધ લઈ શકાય. પણ તેવું તો છે નહિ. વળી વ્યાપક
જ સામાન્ય નિરુક્તિ (૨૫) En]
L