________________
દોષ બને. પણ આ વિશિષ્ટ તો પ્રસિદ્ધ નથી એટલે સત્તાભાવવવૃત્તિત્વ જ દોષ બને. તે જ જ્ઞાનમાં રહે છે માટે પ્રતિબંધકતાવચ્છેદક બની જતાં દોષવિશિષ્ટ જ્ઞાનમાં દુષ્ટત્વાપત્તિ खावे.
गादाधरी : येन केनापि सम्बन्धेन तद्वत्त्वं विवक्षणीयमित्यपि दूषयति यथाकथञ्चिदिति ।
दीधितिः : यथाकथञ्चित् तद्वत्त्वस्य चातिप्रसञ्जकत्वात्
गादाधरी : अतिप्रसञ्जकत्वादिति । उक्तधर्ममादाय सत्तादिसाध्यकज्ञाने धूमाद्यंशे यद्वह्न्यभाववद्वृत्तित्वावगाहित्वम्, एकज्ञानविषयत्वादिसम्बन्धेन तद्वत्त्वमादाय वह्न्यादिसाध्यकधूमादावपि दुष्टत्वव्यवहारापत्तेरित्यर्थः ।
ગમે તે સંબંધથી તદ્વત્તાની વિવક્ષા કરશો તો ય અતિવ્યાપ્તિ આવશે. સત્તાભાવવવૃત્તિત્વ સામાન્યાદિમાં પ્રસિદ્ધ છે તેનું અવગાહન હેતુભૂતજ્ઞાનમાં કરી લેવાય ધૂમાદંશમાં વભાવવવૃત્તિત્વાવગાહિત્વને એકજ્ઞાનવિષયકત્વસંબંધથી સહેતુ ધૂમમાં પણ અન્વય કરી લેતાં તે દુષ્ટ બની જવાની આપત્તિ આવે છે.
गादाधरी : सत्प्रतिपक्षस्थले विरोधिसामग्रीसमकालीनत्वेन प्रतिबन्धकतामादाय यल्लक्षणसत्त्वमुपपादितं तद् दूषयति विरोधिसामग्रीति
दीधितिः : विरोधिसामग्रीसमवहितोऽपि च लिङ्गपरामर्शो न स्वसाध्यकानुमितेः प्रतिबन्धको मणिसमवहितो वह्निरिव दाहस्य ।
गादाधरी : न स्वसाध्यकानुमितेः प्रतिबन्धक इति न स्वजन्यानुमितिप्रतिबन्धक इत्यर्थः । कारणत्वप्रतिबन्धकत्वयोरेकत्रानभ्युपगमादिति हृदयम् । विभिन्नरूपेण तदुभयस्यैकत्रोपगमे प्रतिबन्दिसूचनायाह मणीति । न प्रतिबन्धक इत्यनुषज्यते । तथा च विरोधिकोट्यनुमितिसामग्री
सामान्य निरुक्ति • (२५०)