Page Text
________________
બે મહાપુરુષોની વાતો
૭૭ વર્ષમાં પથરાયેલા, સમકાલીન જૈન શાસનના સામ્રાજ્યના રાજાસમાન એક જીવન વિષે ક્રમશઃ અને એક એક પ્રસંગ અને ઘટના લઈને વાત કરીએ, તો આવાં સેંકડો ચિત્રો આલેખવાં પડે ! આવાં ઘણાં પાનાં લખવાં પડે ! એટલે અહીં કેટલાક વિશેષ બનાવોને જ વર્ણવવાનો ઉપક્રમ રાખવામાં આવ્યો છે.
તત્કાલીન જૈન શાસન ઉપર, પોતાની પ્રતિભા અને ક્ષમતાના બળે, છવાઈ જનારા જે થોડાક આચાર્ય ભગવંતો હતા, તેમાં આ. આનંદસાગરસૂરિજી (સાગરજી) મહારાજનું નામ આગલી હરોળમાં મૂકી શકાય. તેમણે આગમોની ઉપાસના કરી, આગમોનું પ્રકાશન કરાવ્યું અને તે રીતે શ્રુતસમુદ્ધાર કર્યો. તેમને પોતાની માન્યતા પ્રમાણે વાતો જરૂર સંઘ સમક્ષ મૂકી, પણ સંઘમાં ભેદ પાડવાનું અપકૃત્ય તેમણે ન કર્યું. બલ્કે સંઘઐક્ય માટે પોતાની અંગત માન્યતાનું બિનશરતી બલિદાન આપવાની પણ તત્પરતા તેમણે દાખવી હતી.
આ સૂરિજી અને શાસનસમ્રાટશ્રીનો સંબંધ એ પણ એક ઐતિહાસિક બીના છે. સં.૧૯૫૩ થી તે બન્નેનો સંપર્ક શરૂ થયો છે. લીંબડીમાં બન્ને પૂછ્યો મળ્યા, અને સાગરજી નેમવિજયજી સાથે જોડાયા. નેમવિજયજી પાસે તેઓ વ્યાકરણ ભણ્યા, બીજું પણ અધ્યયન તેમણે તેમની પાસે કર્યું. સંભવતઃ ૪-૫ વર્ષનો ત્રુટક-છૂટક તેમનો આ સહવાસ રહ્યો હોવાનું પૂય ઉદયસૂરિ મહારાજે કરેલી નોંધમાં નોંધાયું છે. બન્ને યુવાન નવલોહિયા મુનિવરોના ચિત્ત નિર્મળ હતાં. મારા-તારાની કોઈ કલુષિતતાનો છાંટો પણ ન હતો.
સં. ૧૯૫૪માં ખંભાત સાથે ચોમાસું કર્યું. ત્યાં ગણધરવાદનું પ્રવચન બન્ને જણે એક પાટ ઉપર વીર-ગૌતમના સંવાદરૂપે સંયુક્તપણે વાંચ્યું. આનંદસાગરજી પ્રશ્ન પૂછે, દલીલ કરે, અને નેમવિજયજી તેનો પ્રત્યુત્તર આપે. વળી, આ દિવસોમાં જર્મન વિદ્વાન પ્રોફેસર હરમાન
૨૯
જેકોબીએ જૈન આગમોમાં માંસાહારની છૂટ છે” તેવું વિધાન કરતો લેખ છાપેલો. તેના જૈન સંઘમાં ઉગ્ર પ્રત્યાઘાત પડેલા, જે તે વખતના ‘મુંબઈ સમાચાર’ આદિ પત્રોના અંકોમાં છપાયેલા પત્રો, લેખો જોવાથી જાણી શકાય તેમ છે. આ બન્ને મુનિઓએ એક પત્ર-લેખ તૈયાર કર્યો, અને ‘પરિહાર્યમીમાંસા’ એવા નામે તે પત્રની પુસ્તિકા છપાવી પ્રોફેસર પર મોકલી. કચ્છ કોડાયના શ્રાવક રવજી દેવરાજ ઘણા ભાગે આ વ્યવહારમાં
મધ્યસ્થ રહ્યા હતા. આ પુસ્તિકા મુનિ નેમવિજય-આનન્દસાગર એમ બન્નેના સંયુક્ત નામે પ્રગટ થઈ હતી તે એક નોંધપાત્ર ઘટના છે.
સં.૧૯૬૦ માં પૂજ્ય પંન્યાસજી શ્રીગંભીરવિજયજી મહારાજે લઘુ બંધુ નેમવિજયજીને ભગવતીસૂત્રના યોગવહન પૂર્વક ગણિપદ અને પંન્યાસપદ અર્પણ કર્યું. એ પછી, તેઓશ્રીની આજ્ઞાથી પંન્યાસ નેમવિજયજી ગણિવરે આનંદસાગર-પ્રેમવિજય-સુમતિવિજય એમ ત્રણ મુનિરાજોને જોગ વહેવડાવીને અમદાવાદ મુકામે ગણિ-પંન્યાસ પદ પ્રદાન કર્યાં.
ઇતિહાસ તે ઇતિહાસ છે. તેની સાથે ગમે તે વ્યક્તિ પોતાના અજ્ઞાનને આધીન કાંઈ છેડછાડ કરે તેટલામાત્રથી તે બદલી શકાતો નથી. સાગરજી મ.ની પાંચમી છઠ્ઠી પેઢીએ થયેલા કેટલાક યુવાન મિત્રોને અચાનક ભાન થઈ આવ્યું કે સાગરજી જેવી મહાન વ્યક્તિ શાસનસમ્રાટ પાસે પદવી લે અથવા ભણે તેવી વાતમાં સાગરજીનું - અમારું અવમૂલ્યન થયું ગણાય. આ વાતોને બદલવી જોઈએ.
આવી ગ્રંથિથી પ્રેરાઈને તે લોકોએ કેટલીક અદ્ભુત વાતો' ઘડી કાઢી છે, તે જરા જાણવા લાયક છે : ૧. ગંભીરવિજયજી મહારાજે એમ કહ્યું કે પદવી માટે વધુ લાયકાત આનંદસાગરજીની છે; પણ હું બે જણને આપી શકું તેમ નથી; તમે કહો તે એકને આપું. ત્યારે આનંદસાગરે કહ્યું કે તમે નેમવિજયજીને આપો, મારી ચિંતા ન કરશો. એટલે તેમણે તે વાત
| SR No. | 032149 |
| Book Title | Adarsh Gaccha Adarsh Gaccha Nayak |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sheelchandrasuri |
| Publisher | Bhadrankoraday Shikshan Trust |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 66 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 33 MB |