________________
( ૧૪૯): - ઓ અને સુંદપુત્ર સહિત ચંદ્રના વગેરે રડતી રડતી તથા છાતી કુટતી રા ? વણને ઘેર ગઈ ચંદ્રનખા રાવણના ગળામાં બાઝીને મોટા સ્વરે રડતી થકી બોલવા લાગી. હે ભાઈ, દેવે કરી હું હણાઈ છું. મારો પુત્ર મરી ગયે, ૫તિ પણ મુવો. બે વરોની પણ તેવી ગતિ થઇ. ચાર હજાર સૈન્યને પોતે પણ મળશે નહીં. તેં દીધેલી પાતાલ લંકાની રાજધાની પણ રહી નહી. તુ જીવતો છતા સર્વે કરી માતેલા વેરીએ અમારી એવી અવરથા કરી. હું તથા આ મારો પુત્ર એ બે જણ જ્યારે પિતાનો જીવ લઈને નાઠા ત્યારે આ તારી પાસે આવી પહોતા છીએ. હવે મારૂ રહેવાનું ઠેકાણું કર્યું? તે મને કહે. એવું તેનું બોલવું સાંભળીને રાવણે તેને વૈર્ય આપ્યું, ને કહ્યું કે તારા પતિ તથા પુત્રને મારવાવાળાને હું થોડા જ દિવસમાં મારીશ. એમ કહીને રાવણુ ખરાદિક પિતાના સબંધીને શોક. તથા સીતા સાથે ભોગ ભોગવવાની સંપુર્ણ ઇચ્છાની પીડાની વેદનાથી બેશુધ થઈને એકાએકી પલંગ ઉપર ૫ડો ત્યારે મંદરી રાણી તેની પાસે આવીને કહેવા લાગી કે, હે સ્વામી, સામાન્ય જીવોની પઠે કેમ તમે ચિંતાતુર થયા છો? ત્યારે રાવણ કાંઈક સુહિમાં આવીને કહેવા લાગ્યો કે હે પ્રાણપ્રિય સી, જાનકીના વિરહરૂપ તાપે કરી બુદિ મુઝાઇ ગઇ છે, હાલ ચાલ ફરવાને શકતી રહી નથી. બોલવાની સમર્થ નથી. ખાવા પીવાનું ગમતું નથી. કાંઈ જવાની ઇચ્છા થતી નથી. હવે થોડા દિવસમાં પ્રાણ પણ ચાલતા રહી જવા જેવું દેખાય છે. તેથી જો મારા જીવવાની તને આશા હોય તે પિતાનો માન મુકી સીતાની પાસે જઈને તેની મારા વિષે પ્રીતિ કરાવ. ઈચ્છા ન કરનારી સોની સાથે હું કદી પણ ભોગ કરનાર નથી. એ મેં ગુરૂની સાક્ષીથી નિયમ કરયો છે. માટે તે મારી ઈચ્છા કરે તેવું કર. એવાં રાવણનાં વચને સાભળીને પતિની પીડાએ પીડાતી થકી તે કુલીન મંદોદરી તે જ વખતે વિરોધાનમાં સીતાની પા સે જઈને તેને કહેવા લાગી કે, હું રાવણની સ્ત્રી મંદોદરી છું. આજથી તા કરી દાસી થવાની ઈચ્છા કરૂ છું. હમણું તને બોલાવવા આવી છું. મારી સાથે ચાલીને તું રાવણની સેવા કર. હે સીતા, તું ધન્ય છે. કેમ કે મારો ૫ તિ રાત દિવસ તારી સેવા કરવાની ઇરછા કરે છે. આ રાવણ તારા પતિ થ. એથી, ભુચર, તપસ્વી, તથા પગે ચાલનાર રામ તને ગમશે જ નહીં. અને તેને તું શું કરીશ. એવું મદદરીનુ બોલવું સાંભળીને સીતા છે કેશી કહેવા લાગી અરે ! સિંડુ ક્યાં! ને કોલ ક્યાં ! ગરૂડ ક્યાં ?
(