________________
૧૦૦ 1
ગુજરાતી સાહિત્યના ઇતિહાસ
[ચ'. ૪
ભારતીય સંસ્કૃતિનાં સર્વાં ઉત્તમ તત્ત્વના પુરસ્કર્તા તરીકે અને ઉત્તમ ગુજરાતભક્ત ગુજરાતી કવિ તરીકે ન્હાનાલાલનુ` સ્થાન ગુજરાતી સાહિત્યના ઇતિહાસમાં નિશ્ચિત અને ગુજરાતની પ્રજાના હૃદયમાં પણ તેવુ" કાયમ રહેશે. તેમનું કેટલુક સર્જન ગુજરાતી ભાષાની ચિરંજીવ મૂડી છે.
ટીપ
6
૧. અર્ધ શતાબ્દીના અનુભવખેાલ’, પૃ. ૨૪. ૨. વીશ્વર દલપતરામ' ભાગ ૩, પૃ. ૨૫૪. ૩. કવીશ્વર દલપતરામ' ભા. ૨, ઉત્તરા, પૃ. ૨૯૨-૯૩. ૪. કવીશ્વર દલપતરામ’ ભા. ૩, પૃ. ૨૬૯, ૫. ‘અધ શતાબ્દીના અનુભવખેાલ', પૃ. ૪૧. ૬. ‘ગુરુદક્ષિણા’, પૃ. ૪૨, ૭. કેટલાંક કાવ્યેા' ભા. ૨, અણુ. ૮. ‘ગુરુદક્ષિણા’, પૃ. ૨૯. ૯. ‘અધ શતાબ્દીના અનુભવખેાલ', પૃ. ૩૬ અને ૪૦. ૧૦. ‘ગુરુદક્ષિણા', પૃ. ૪૧-૪૨. ૧૧. ડૉ. માર્ટિનાની ‘ટાઇપ્સ' ભણવાની હતી. ‘સ્ટડી આફ રિલિજિયન', સીટ આફ ઑથેરિટી' ને ‘સમન્સ’ વાંચ્યાં. ભાગવત ધમ'ની ઊંડી છાપ પડી ભાવની, સુંદર શૈલીની.’(‘અશતાબ્દીન અનુભવખાલ’, પૃ. ૪૪) ૧૨. જુએ ‘ન્હાનાલાલ અને પ્રાથનાસમાજ' (‘ન્હાનાલાલ-રાતાખ્રી સ્મૃતિ વિશેષાંક, ‘ગ્રંથ', જૂન ૧૯૭૭). ૧૩. ‘હરિસંહિતા' ગ્રંથ ૧, પ્રસ્તાવના, પૃ. ૭. ૧૪. ‘ન્હાનાલાલ સુવણ મહેાત્સવ અક’-‘કૌમુદ્રી’માંનેા લેખ ‘કવિ ન્હાનાલાલ – વિદ્યાધિકારી તરીકે (પાપટલાલ અંબાણી). ૧૫. ‘બાળકાવ્યા' (૧૯૩૧); પ્રસ્તાવના, પૃ. ૯-૧૦. ૧૬. ‘કવિવરની પ્રતિભા અને કુરુક્ષેત્રનું મહાકાવ્ય' (રસિકલાલ છે. પરીખ), પ્રકા॰ મહાકવિ ન્હાનાલાલ સ્મારક ટ્રસ્ટ, પૃ. ૯. ૧૭. એજન, પૃ. ૯૩-૯૪, ૧૮, ...What is most suggestive and elusive is either altogether lost or hopelessly vulgarised in a theatre ... Truly most of the world's great plays are for mental performance alone... Either the plays of the Greeks are not plays at all or we must consider them as fit only for the theatre of the mind.' (Barrett H. Clark). ૧૯. ઇન્દુકુમાર-૧’ના પહેલા પ્રવેશની પાછળ કવિએ આપેલી ટીકામાંથી. ૨૦. ‘જયાજય’ત’ અંક ૩, પ્ર. ૩. ૨૧. ‘સ’સારમન્થન’, પૃ. ૫૧૬ ૧૧, ૧૫૬, ૨૨. ‘સ’બેાધન’, પૃ. ૧૦૦, ૧૩૬. ૨૩. ‘ઉદ્દેાધન', પૃ. ૧૮૧૬ ૨૦૮. ૨૪. ‘મુંબઈમાંના મહેાત્સવ', પૃ. ૪૯; ૧૦૩. ૨૫. મણિમહાત્સવના સાહિત્યખાલ’ ભા. ૧, રૃ, ૧૭૬ ૧૪૭. ૨૬. ‘સાહિત્યમ’થન’; નવલરામભાઈ’ (‘આપણાં સાક્ષરરત્ના’ ભા. ૨). ૨૭. ‘આપણાં સાક્ષરરત્ના’ ભાગ. ૨, પૃ. ૪૭, ૨૮. ‘સાહિત્યમ’થન’, પ્રસ્તાવના, પૃ. ૧૩; અથવા, ‘પ્રસ્તાવમાળા”, પૃ. ૪૮, ૨૯. ‘આપણાં સાક્ષરરને’, ભાગ ૨, પૃ. ૩૫-૩૬. ૩૦. ‘દલપતવ’શની કાવ્યેાપાસના’-વ્યાખ્યાન ૧૯૪૪. ૩૧. ‘સાહિત્યમ’થન', પૃ. ૧૮૫-૮૬, ૩૨. ‘અધ શતાબ્દીના અનુભવભેાલ', પૃ. ૬૦, ૩૩. ‘આપણાં સાક્ષરરત્ન' ભાગ ૨; પૃ. ૧૭૦. ૩૪. અર્ધ શતાબ્દીના અનુભવબેલ', પૃ. ૬૫, ૫૯. ૩૫. આપણાં સાક્ષરરને’ ભાગ ૧, પૃ. ૧૩૪, ૩૬, ગુજરાતને અર્વાચીન મહાકવિ’ ‘પ્રસ્થાન’, ૧૯૪૬: કવિતા મૃત્યુ પછી લખાયેલ અંજલિલેખ. ૩૭. ‘શૈલી અને સ્વરૂપ', પૃ. ૨૦૧, ૨૦૩. ૩૮. એજન, પૃ. ૨૨૫. ૩૯. ‘ન્હાનાલાલ શતાબ્દી ગ્રંથ' (પ્રકા. ગુજરાત યુનિવર્સિટી), પૃ. ૧૨૬, ૪૦. સાહિત્યમ’થન', પૃ. ૬૩; ‘કવીશ્વર ક્લપતરામ’ ભા. ૧, પૃ. ૧૫૮-૫૯. ૪૧. અર્વાચીન કવિતા' પૃ. ૨૬૨-૬૩