________________
२०६
નળકાંઠાના હરિજન લોકોનાં લોકગીત ] આખો દન માટી વેવે તાણ ખબે આનાનું થાય, ચાર દાડે તો સરકલ માપે ને એક દન ઊડી જાય; છપ્પનિયા સરકલને છાનું આપ તે ચાકડિયું પૂરી થાય, તૈણ દહાડાના દેકડામાંથી સરકલ તાણી જાય; છપ્પનિયા, દાણા વનાના દ:ખી થયા, પાડવા માંડી રીડ, કોદરા-બંટી ખાલી થયા ને ખાવા ના રહી છીંક છપ્પનિયા, અકળાઈ પહોંચ્યા નળમાં કાંઈ કાઢવા માંડી બીડ, એક રૂપિયાની ચાર મણ કતાં હવે તે થયું ઠીક છપ્પનિયા ચાર વનાના દુખી થયા, કાંઈ મૂઆ ઢાંઢાને ઢેર, અષાઢ મહિને આવતાં વાદળી ચડી આકાશ કર; છપ્પનિયા, સરાવણ મહિને વરસ્યો, હવે તે થયું ઠીક, ભાદરવે તે ભણભર્યા, કાંઈ લાયા બળદ ને બીજ;૬ છપ્પનિયાo જેમ તેમ કરી વાડિયું વાવી, ઠીક ઠીક પામ્ય મોલ, પરાણે વાડિયું પકવી, પાકતાં પિગ્યા ચેર, છપ્પનિયા,
રમે મારગડે મેલીને
[ સંસારમાં કુટુંબ વગર બધું સૂનું સૂનું લાગે એ મમતાભર્યો ભાવ દર્શાવતું અને કેઈ ગેરીને મારગ રોકીને ઊભેલા ગોવાળિયાને પ્રણયભરી-મીઠી ગાળ દેવાનું કહેતી કેાઈ રૂપાળી ગારીના ગળામાં રમતું આ ગીત કુટુંબની મમતા લલકારતું ચગે છે.]
રમે રમો ગાવાળિયા, રમો મારગડો મેલીને. નઈતર૧૦ ખાશે મારાં મખની૧૧ ગાળ, ગોવાળિયા,
રમે મારગડે મેલીને. ૧. વહે ૨. ત્યારે ૩. ત્રણ ૪. એક કંદ, ૫. વેચતાં ૬. ધાસ વિનાના ૭. બળદ ૮. ભરણાં ૯. બી ૧૦. નહિ તે ૧૧. મોઢાની.
૧૪
