________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
કાઢી મૂકી. દાસીઓએ રાજાને કહ્યું તો પ્રાતઃકાળે સુંદર વસ્ત્રો પહેરીને રાજા પોતે આ ચાર રમણીઓ પાસે આવ્યો. પણ તેમણે સામું પણ જોયું નહિ. મુગ્ધ થયેલા રાજા કુચેષ્ટા કરી, નિર્લજ્જ વચનો બોલી સતીઓને હેરાન કરવા માંડ્યો ત્યાં તો એક આશ્ચર્ય થયું.
40
સૌથી સુંદર ગણાતી એ યુવતીઓ એકદમ કદરૂપી અને બેડોળ બની ગઈ. રૂપમાં દિવાનો બનેલો રાજા ચોંક્યો. એણે આંખો ચોળીને જોયુ તો પણ આવી બેડોળ અને કરુપ સ્ત્રીઓ જ દેખાઈ. રાજા ગભરાયો. એટલામાં તો તેની પટ્ટરાણી વૈજયંતી પણ રાજાનો દુરાચારને જાણીને આવી પહોંચી. રાજાની આ ચેષ્ટા જોઈ તેણે તિરસ્કારથી કહ્યું, ‘નૃપકન્યાનો ત્યાગ કરી તમે આવી અધમ સ્ત્રીઓમાં લોભાઈ ગયા ?’ લજ્જા પામેલા રાજાએ ચારે સ્ત્રીઓને મુક્ત કરી વિનયંધરને પણ છોડી મૂક્યો. જેવી ચારે સ્ત્રીઓ મહેલની બહાર નીકળી તરત જ મૂળ સ્વરૂપમાં આવી ગઈ. સતીઓના તેજથી ભય પામી રાજાએ એમના ઘરબાર, માલમિલકત બધુ એમને સોંપી દીધું.
A
એક દિવસ ચંપાનગરીના પાદરે શાની સૂરસેન ગુરુ પધાર્યા પરિવાર સહિત રાજાએ ગુરુને વંદન કરી ધર્મ દેશના સાંભળી. પછી ઘણા વખતથી મનમાં રહેલો સંશય રાજાએ ગુરુને પૂછ્યો ? “ભગવન્ ! આ વિનયંધર શ્રેષ્ઠી શું પુણ્ય કરેલ કે સતીઓમાં શિરોમણી એવી ચાર સ્ત્રીઓનો ભરથાર થયો ? સ્વરૂપવાન હોવા છતાં મને કેમ કુરૂપ લાગી ?” રાજાની શંકાનું સમાધાન કરવા ગુરુએ વિનયંધરનો પૂર્વભાવ કહેવો શરૂ કર્યો. નગરના બધા લોકો, વિનયંધર અને તેની ચાર પ્રિયાઓ સહિત બધા સાંભળવા માંડ્યા.
“પ્રાચીન કાળમાં ગજપુર નગરમાં વિચારધવલ રાજા હતો. તે જ નગરમાં વૈતાલિક નામે ઉદાર ભાવનાવાળો પરોપકારી ધનિક રહેતો હતો. દરરોજ તે વૈતાલિક પોતાના ઘેર તૈયાર કરેલ ભોજનમાંથી એક અતિથિને જમાડી પછી જ પોતે જમતો હતો. બીજાનું ભલુ કરનાર વૈતાલિકે એક દિવસ ઉત્સર્પિણીમાં થયેલા નવમા જિનેશ્વરને ગજપુરની બહાર હિંદુક ઉદ્યાનમાં