________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
નિર્બળમન પવિત્ર છે. પવિત્ર-અપવિત્રને સમજ. ચાલ હવે આપણે દેશમાં જઈએ ત્યાં જ્ઞાનીનો સમાગમ મેળવી તારા પાપનું પ્રાયશ્ચિત મેળવી શુદ્ધ થા.” કપિલ અને વણિક સ્વદેશ આવ્યા પોતપોતાના કુટુંબીજનોને મળ્યા. કપિલ એના મિથ્યાકદાગ્રહનો ત્યાગ કરી પંડિતોએ આપેલું પ્રાયશ્ચિત કરી શુદ્ધ થયો અને સામાન્ય ધર્મ યથાશક્તિ આચરવા માંડ્યો.
26
ગુરુએ કપિલની કથા પૂરી કરી રાજાને કહ્યું, “હે રાજા ! કપિલ અશુચિના સ્પર્શ માત્રથી ભય પામનારો, અશુચિનું ભક્ષણ કરવા લાગ્યો. તું પણ દુઃખના ભયથી આત્મઘાત કરીશ તો મોટા દુઃખના ભારને પામીશ. દુઃખ શા માટે આવે છે ? પૂર્વે કરેલા ઘોર પાપથી જ દુઃખ આવે છે આત્મઘાત મોટું પાપ કહેલું છે. માટે મૃત્યુનો વિચાર છોડી અને ધર્મની આરાધના કર. થોડી ધીરજ રાખી એક દિવસ પછી સંપૂર્ણ અંગોપાંગવાળી પુત્ર સહિત તારી પત્નીને તું મળીશ અને ઘણો સમય રાજ કર્યા પછી પુત્રને ગાદી સોંપી તારી પત્ની સાથે દીક્ષા લઈશ.” ગુરુની વાણી સાંભળી રાજા સ્વસ્થ થયો. અને રાણી મળે ત્યાં સુધી ત્યાં જ રહેવાનું નક્કી કર્યું.
:: મેળાપ ::
નંદનવનમાં ગુરુના ઉપદેશથી સ્વસ્થ થઈને શંખરાજને નિંદ્રા આવી ગઈ. દુઃખમાં પણ મહાન પુરુષોનું પુણ્ય જાગૃત હોય છે. નિંદ્રામાં રાજા એક સ્વપ્ન જુએ છે જેમાં ફળવાળી લતા કલ્પવૃક્ષને લાગેલી છે તે કોઈ છેદે છે અને ભૂમિ પર પડી જાય છે. અને વળી પાછી ફળવાળી થઈ કલ્પવૃક્ષને લાગી જાય છે. આ મંગલમય સ્વપ્ન જોઈને રાજા જાગે છે. પ્રાતઃકાળ થવાની તૈયારી હોય છે. આ સ્વપ્નની વાત રાજા ગુરુને કરે છે. ગુરુ સ્વપ્નનો અર્થ સમજાવે છે. “રાજન્ ! તમે જે પટ્ટાણીનો ત્યાગ કર્યો તેને છેદાયેલી કલ્પલતા સમજવી. એ લતા ફળવાળી થઈ એટલે પુત્રવાળી થઈ અને પાછી જોડાઈ ગઈ એટલે આજે તમને પટ્ટરાણી મળવી જોઈએ. પ્રાતઃકાળ થવાની તૈયારી હોય અને આવેલું સ્વપ્ન તે જ દિવસે ફળ આપે છે.”