________________
208
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ -ચરિત્ર નિર્લજ્જ થઈ કેશવે એ કન્યાની એના માતાપિતા પાસે માંગણી કરી જવાબમાં એના પિતાએ સહસ દીનારની માંગણી કરી. પછી કેશવ હજાર દિીનાર આપી એ કન્યા સાથે પરણી ગયો. લગ્ન યોગ્ય ખાનપાનની સામગ્રી પણ પેલાની માયાથી ત્યાં હાજર થઈ. નવીન કન્યાને પરણીને બટુક ખુશ થયો. ઈન્દ્રજાલી કે એની પાસેથી સઘળું સુવર્ણ પડાવી પોતાની ઈન્દ્રજાળ માયા સંકેલી લીધી. પછી તો ના મળે નારી કે ના મળે કંઈ સામગ્રી. આ જોઈને બટુક આભો બની ગયો. દુઃખથી બેબાકળો બની અહીં તહીં ભટકી નવી પત્ની શોધવા માંડ્યો પણ ક્યાંથી જડે? જંગલમાં તાપ, ભૂખ, તરસ, સહન કરીને થાક્યો ત્યારે કપિલા યાદ આવી. એટલે પુનઃ વતન તરફ વળ્યો. પછી એને વિચાર આવ્યો કે ધન વગર કપિલાને મોટું શું બતાવશે? સુવર્ણ માટે ફરી સ્વર્ણભૂમિ જવું કે પ્રિયા પાસે જવું? વિચાર કરતો કરતો કોઈ ગામે આવ્યો. ત્યાં કોઈએ ભોજન કરાવ્યું. રાત્રીના સમયે વડના વૃક્ષ નીચે ઊંઘી ગયો. સ્વપ્નમાં તેણે જોયું કે, “પોતાના ઘરમાં ખોદકામ કરતાં રત્નોથી ભરેલુ આખુ ભૂમિગૃહ જોઈને ખુશ થતાં તેણે ગામમાં વર્યાપન મહોત્સવ કરાવ્યો. સ્વજનોને ભોજન કરાવ્યું રાજાએ પણ સન્માન વધાર્યું. ક નવી કન્યા સાથે લગ્ન કરી સુખી થયો. કપિલા પણ રાજી થઈ તેની સેવા કરવા લાગી.” સ્વપ્નમાં મહાલતો કેશવ બટુક ગધેડાના ભોંકવાથી જાગૃત થયો. જાગૃત થયેલો કેશવ વિચારવા માંડ્યો, “મારા મકાનમાં આખું ભૂમિગૃહ રત્નોથી ભરેલું છે છતાં હું પરદેશમાં નાહક ફ્લેશ ભોગવું છું. હવે ઘરે જઈ રત્નો બહાર કાઢી સુખી થાઉં.” એ પ્રમાણે વિચારતો અને ખુશ થતો ઘેર આવ્યો. એને ખુશહાલ જોઈને કપિલાને થયું કે નક્કી ઘણું ધન લઈને આવ્યો લાગે છે. એણે સારી રીતે સ્નાન કરાવ્યું અને કંઈ જોયું નહિ એટલે પૂછ્યું, “શું લાવ્યા છો બતાવો તો ખરા.” કપિલે કહ્યું “ધીરી થા. હું કાલે ઉધારે ઘી ગોળ લાવીશ અને આપણા સ્વજનોને જમાડી તેમની સમક્ષ ચમત્કારપૂર્વક મારી સમૃદ્ધિ પ્રગટ કરીશ.”