________________
200
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
એ પણ પોતાની આઠ કન્યાઓ સર્વ સામગ્રી સાથે પૃથ્વીચંદ્ર કુમાર મોક્લી. સોળ કન્યાઓ, હાથી, ઘોડા, રથ, ઝર, ઝવેરાત, સુભટો, દાસદાસી આદિ પરિવાર સાથે મંત્રી અયોધ્યા આવી પહોંચ્યો. રાજાએ સ્વાગત કરી કન્યાઓના ઉતારાની સગવડ કરી. તે પછી રાજાએ કુમારને પોતાની પાસે બોલાવીને કહ્યું, “કુમાર ! બંને મહારાજાઓ તરફથી તારા માટે આવેલી સોળ કન્યાઓ સાથે તુ વિવાહ કરી તારી યુવાની ભોગવ અને અમને ચિંતામુક્ત કર.” પોતાની ખાસ ઈચ્છા ના હોવા છતા કુમારે પિતાનું વચન માન્ય કર્યું. રાજાએ સારુ મુહૂર્ત જોવડાવી કુમાર સાથે સોળે કન્યાઓ પરણાવી.
મોટા મહોત્સવપૂર્વક વિવાહ થતો જોઈ. પૃથ્વીચંદ્ર મનમાં વિચાર કરવા લાગ્યો. “જગતના મોહથેલા માનવીની પ્રવૃત્તિ કેવી છે? હાડ, માંસ અને રૂધિર ભરેલા શરીરને બહારથી કેવું મનોહર બનાવે છે. શણગારે છે પણ મલમૂત્રથી ભરેલા આ દેહના સંસર્ગથી ઊલટા મલીન અને અશુચિય થઈ જાય છે. આ સંસારમાં કોઈનો પુત્ર, કોઈનો બંધુ, કોઈનો સેવક એ બધા ક્ષણિક ભાવો છે. માતાપિતાનો સ્નેહ પણ ક્ષણિક છે. મારા માતાપિતા સ્નેહવશ થઈને મારી માટે કેટલું બધું કરી રહ્યા છે. આ સ્ત્રીઓ માતાપિતાનો ત્યાગ કરી મારા માટે અહીં આવી છે. જ્ઞાનીજનો એ આ મોહમાં રમવું યોગ્ય નથી. જો હું વિવાહ કરવાની ના પાડીશ તો મારા માતાપિતા અને દૂરદૂરથી આવેલી આ બાળાઓ દુઃખીદુઃખી થઈ જશે. દીક્ષાની ભાવનાવાળા મને પિતાએ સંકટમાં નાખી દીધો છે. જો માતાપિતા અને પ્રિયાઓને બોધ કરાવી દીક્ષા ગ્રહણ કરાવું તો બધા સારા વાના થશે.” લગ્ન કરી કુમાર પોતાના વાસભુવનમાં આવ્યો. રાત્રી થઈ છતાં કુમાર ભદ્રાસન પર બેઠો. એની આસપાસ સોળે કન્યાઓ ફરી વળી. રાજકુમારને રીઝવવાનો પ્રયત્ન કરવા માંડી. રાજકુમાર વિરક્તતા જ અનુભવવા માંડ્યો. એક પણ લલના આ વૈરાગીને પોતાના નેત્રકટાક્ષથી વીંધી શકી નહિ. તેમને કુમાર વૈરાગી સાધુ જેવો લાગ્યો. રૂપગર્વિતા લલિતસુંદરી પણ પતિની ચેષ્ટાથી લજ્જિત
