________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણાસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
પિતાને ખુશ કરવા લાગ્યો. પ્રમાદની સહાયથી જીતેલા સર્વ લોકોને મોહરાજાએ હણી નાખ્યા. મોહરાજાના કુળમાં ઉત્પન્ન થયેલા વિષય વિકારોએ જગતને પોતાના આધિન બનાવ્યું છે. માટે તે જીવો! તમે આ વિકારોને જીતીને મોક્ષ સુખ મેળવો. ચારિત્રમાં પ્રીતિવાળા થાઓ.” ગુરુ મહારાજે મોહરાજાના કુટુંબનું ટૂંકમાં વર્ણન કહી સંભળાવ્યું.
બંને રાજાઓએ જયભૂપતિને પોતપોતાના રાજય સંભાળવા વિનંતી કરી ત્યારે જયભૂપાલે કહ્યું, “મારો અભિગ્રહ પૂર્ણ થવાથી હું પણ દીક્ષા લઈશ.” ત્રણે રાજાઓ એ દીક્ષાનો નિશ્ચય કરી કુસુમાયુધને ત્રણે મહારાજ્યો અર્પણ કરી દીક્ષા ગ્રહણ કરી. દીક્ષા માટે તૈયાર થયેલી પ્રિયમતીને પિતા અને પતિએ અટકાવી બાલરાજાનું પાલન કરવાની ભલામણ કરી. જેથી તેણીએ દીક્ષાનો વિચાર થોડો સમય મુલતવી રાખ્યો.
* કુસુમકેતુ : કુસુમાયુધ રાજા યોગ્ય ઉંમરનો થતાં પિતાના રાજ્યમાં આવ્યો. સામંત આદિ પરિવાર વડે વૃદ્ધિ પામતો પુણ્યના ફળરૂપે સુખને ભોગવવા લાગ્યો. ચાર ચાર રાજયનો ધણી છતાં ભોગોમાં એનું મન લીન થતું નહિ. પણ પિતાએ આચારેલા માર્ગમાં લીન થતું. જેથી તે શ્રાવકધર્મ આચરતો અહેતુ ભગવાનની પૂજા, યાત્રા, સ્નાત્રાદિક મહોત્સવો કરવા માંડ્યો. નિષ્કલંક એવો આ રાજા રૂપ અપૂર્વચંદ્ર ઉદય પામ્યો હોવાથી મિથ્યાત્વરૂપી અંધકાર નાશ પામી ગયો હતો. એવા આ કુસુમાયુધ નરેશને રાજશેખર રાજાની સુરૂપ પુત્રી કુસુમાવલી નામે પટરાણી હતી. રાજવૈભવ સાથે રમણીના સુખો ભોગવતા આ નરરાજને ઘણો સમય ચાલ્યો ગયો.
વિજયવિમાનનના સુખને ભોગવતો જયસુંદરનો જીવ આયુપૂર્ણ થયે ત્યાંથી ચ્યવી કુસુમાવલીના ઉદરમાં ઉત્પન્ન થયો. તે રાત્રીએ રાણીએ સ્વપ્નમાં ધુમાડા વગરનો અગ્નિ જોયો. યથા સમયે પુત્રનો જન્મ થયો. પુત્રનું નામ રાખ્યું. કુસુમકેતુ. કુસુમકેતુ વૃદ્ધિ પામતો કલામાં પાવરધો થઈ અનુક્રમે યૌવનવયમાં આવ્યો. કુમારની કીર્તિગાથાઓ જગતના ખૂણે ખૂણે ફરી વળી.