________________
13
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
વિજયવર્ધન નગરમાં વસુપાલ શ્રેષ્ઠી તેની પત્ની સુમાલા સાથે રહેતો હતો. તેમને જિનાગમને જાણનારી સુંદરી નામે પુત્રી થઈ કલામાં કુશળ તેમ જ ધર્મકાર્યમાં પ્રીતિવાળી સુંદરી યૌવનવયમાં આવી. એના પિતાએ સુભદ્ર નામના શ્રેષ્ઠીના પુત્ર સાથે પરણાવી. એ નગરમાં બે વિપ્રપુત્ર અને બે વણિકપુત્ર એ ચારે પરસ્પર પ્રીતિવાળા થઈને દરરોજ આનંદ ગોષ્ઠિ કરતા. સુંદરીના રૂપગુણ સાંભળીને ચારે જણ એની તરફ આકર્ષાયા. એને મળવાની ઇચ્છાથી દરરોજ બનીઠનીને સુંદરીના ઘર આગળથી નીકળતા અને બંસી વગાડતા ગાયન ગાતા હતા. એના મકાન આગળ ઊભા રહીને અનેક ચેષ્ટાઓ કરી સુંદરીના ચિત્તને આકર્ષવાનો પ્રયત્ન કરતા છતાંય સુંદરીએ એમની તરફ જરાય નજર સરખી પણ કરી નહિ. આ લંપટ પુરુષોએ કોઈ સ્ત્રીને ધન આપીને વશમાં કરી અને શીખવાડીને સુંદરી પાસે મોકલી. એ સ્ત્રી સુંદરી પાસે આવી છતાં તે મિથ્યાત્વી હોવાથી સુંદરીએ તેનો આદરસત્કાર કર્યો નહિ. છતાં પણ તે સુંદરી પાસે બેસીને શિખામણ આપવા માંડી. “શ્રાવકો તો સર્વે જીવની રક્ષા માટે અતિ સાવધ હોય છે. કોઈને દુઃખી કરતા નથી. દુઃખીયાનું પણ પોતાના સર્વસ્વના ભોગે તેઓ રક્ષણ કરે છે. તો તારે પણ તારા માટે તરફડી રહેલા જીવોની આશા પૂર્ણ કરવી જોઈએ.” સુંદરીએ પેલી સ્ત્રીને કહ્યું, “કુલીન સ્ત્રીઓના કુળને કલંક લાગે તેવું શું બોલે છે? તમારા જેવી એ આવું બિભત્સ બોલવું પણ ના જોઈએ જે પ્રાણી બીજાને પાપબુદ્ધિ આપી અવળે માર્ગે ખેંચી જાય છે. તેમનો આત્મા પણ દુર્ગતિમાં પડે છે.” પેલી અભિમાની સ્ત્રી જેમ તેમ બોલીને ચાલી ગઈ અને પુરુષો પાસે જઈને બધી હકીકત કહી શિખામણ આપી કે તેમણે જીવતા રહેવું હોય તો તે સ્ત્રીની ઇચ્છા છોડો. પછી એ સ્ત્રી તો ચાલી ગઈ પણ પેલા પુરુષોની ઇચ્છા બળવત્તર બની..
હવે એ પુરુષોએ કોઈ મંત્ર સિદ્ધ પુરુષને સાધ્યો. એ મંત્રસિદ્ધના કહેવાથી કૃષ્ણ ચતુર્દશીની રાત્રીએ ચારેય પુરુષો સ્મશાનમાં આવ્યા. ત્યાં બેસીને મંત્રની અધિષ્ઠાઈકા દેવીની વિધિપૂર્વક પૂજા કરવાથી દેવી હાજર થઈ. મંત્રસિદ્ધ