________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
અંધ બનેલો ધન્ય જંગલમાં આમતેમ ભટક્તો મોટા વૃક્ષ નીચે આવીને બેઠો. ધરણે પોતાને અંધ બનાવ્યા છતા તેની ચિંતા કરવા માંડ્યો. “મારો ભાઈ ક્યાં ગયો હશે ? તેનું શું થયું હશે ?” નાના ભાઈ માટે શોક કરતા ધન્યને જ્ઞાનથી જાણીને વન-દેવી પ્રગટ થઈને બોલી, “દુર્જન શિરોમણી અને ભાતૃદ્રોહ કરનાર ધરણની ચિંતા હવેથી કરીશ નહિ. નેત્રરોગ મટાડનારી આ ગુટિકા લઈ લે.” એમ કહી ગુટિકા હાથમાં આપી દેવી અદૃશ્ય થઈ ગઈ. ધન્ય ગુટિકાના અંજનને આંખમાં આંજવા લાગ્યો. તેવો જ દિવ્ય નેત્રોવાળો થઈ ગયો. રાત્રી ત્યાં જ વ્યતિત કરી દેવીમાં ભક્તિવાળો ધન્ય ત્યાંથી નીકળીને અનુક્રમે સુભદ્રનગરમાં આવ્યો. ત્યાં ધન્ય પટવું વાગતો સાંભળ્યો. રાજપુરુષો ચલે ઉદ્ઘોષણા કરતા હતા કે જે રાજકુમારીના નેત્રોને સજ્જ કરશે તેને રાજા અર્ધું રાજ્ય અને રાજકુમારી આપશે.
128
ધન્યે ઉદ્ઘોષણા સાંભળી પટહનો સ્પર્શ કર્યો. દેવીએ આપેલી ગુટિકા થી રાજકુમારીને દિવ્યનેત્રો વાળી બનાવી દીધી. ધન્યના કાર્યથી ખુશ થયેલા રાજાએ પોતાની પુત્રી પરણાવી રાજ્યનો અર્ધો ભાગ આપી દીધો. સત્યના પ્રભાવથી ધન્ય રાજકન્યા તેમજ રાજ્ય મેળવીને સુખી થયો એક દિવસ રસ્તામાં એક ભિક્ષુક મળ્યો તેણે કહ્યું, “સુનંદપુરથી આવેલા વિપ્રને કંઈક દક્ષિણા આપો.' પોતાના નગરનો બ્રાહ્મણ જાણી ધન્ય પોતાના ઘેર તેડી લાવ્યો. ભોજનથી તૃપ્ત કરી માતાપિતાના કુશળ સમાચાર પૂછ્યા ઉત્તમ વસ અને પોતાના નામની વીંટી આપી એને વિદાય કર્યો. તેણે સુનંદપુર આવીને ધન્યના માતાપિતાને ધન્યની વાત કરીને ખુશખબર કહ્યા. પિતા અત્યંત ખુશ થયા અને વર્ષાપન મહોત્સવ કર્યો. પરંતુ આ ખબરથી ધરણને ચિંતા થઈ. “અરે ! એવા ભયંકર જંગલમાં કેવી રીતે જીવતો રહ્યો હશે ? અને રાજ્ય ૧ લક્ષ્મી અને રાજ્યસુતા પામ્યો એ તો નવાઈની વાત છે. પણ જો અહીં આવશે તો મારી વાત ખુલ્લી પડી જશે.”
માતાપિતાની રજા લઈને ભાઈને જોવાના બ્યાને ધરણ સુભદ્રનગર આવ્યો. ભાઈને મળવાથી ધન્ય ખૂબ બહુ ખુશ થયો પણ ધન્યની સમૃદ્ધિ જોઈ ધરણે વિચાર કર્યો. “સત્ય એ છે કે ધર્મનો જય થાય છે. છતાં પણ
