________________
Ini
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણાસાગરનું સરલ - ચરિત્ર એ કહ્યું નક્કી પુત્રીના કોઈ અપરાધથી પરદેશીએ જ તેને કરભી બનાવી દીધી લાગે છે. હવે એ અહીંથી નાસી જાય તે પહેલા રાજસભામાં પોકાર પાડ લોકોની સલાહથી કુટિની એ વીરાંગદ રાજાની સભામાં ફરિયાદ કરી. તેની રસભરી કથા સાંભળી રાજા સહિત રાજસભા હાસ્ય ચકિત બની. રાજા વિચારમાં પડ્યો. “આટલી શક્તિ ધરાવતો મારો મિત્ર તો નહિ હોય ?”
રાજાએ રાજુપુરુષોને હુકમ કર્યો, “આ અક્કા ડોસીની સાથે આપણા નગરમાં એ પુરુષની તપાસ કરો. તે જે પુરુષ બતાવે તેને અહિં હાજર કરો.” રાજાની આજ્ઞાથી રાજપુરુષો નગરમાં ભમતા મમતા સુમિત્ર રહેતો હતો ત્યાં આવી પહોંચ્યા. કુદીનીના બતાવવાથી તે પુરુષને રાજસભામાં રાજા સમક્ષ હાજર કર્યો. રાજા સુમિત્રને ઓળખી સિંહાસન પર ઊઠીને એ પુરુષને ભેટી પડ્યો. બંને જણ ખુશ થઈને ભેટટ્યા. પછી રાજાએ પૂછ્યું, “મિત્ર ! આ ડોશીની પુત્રીને કરભી શા માટે બનાવી તે મને કહે.” પહેલા તો સુમિત્રએ મૂદુ હાસ્ય સાથે મશ્કરી કરી કે જ્યાં ડોશીને જવું હોય ત્યાં કરભી પર બેસીને જઈ શકે એટલે કરભી બનાવી છે. તેના હાસ્યજનક વચન સાંભળી કુદિની ગુસ્સાથી લાલચોળ થઈ ગઈ. અને બોલવા લાગી. “હે ધુર્ત, રાજા સમક્ષ તો સાચું બોલ અને મારી પુત્રી આપ.” સુમિત્રએ કહ્યું, “પહેલા મને મણિ પાછો આપ.” રાજા પૂછે છે. “કયો ભણિ?” સુમિત્ર કહે છે, “સ્વામી ! જેના પ્રભાવથી આપણે જંગલમાં ઘરની માફક રહેતા હતા અને મનભાવતા ભોજન કરતા હતા તે મણિ આ ડોશીએ ચોરી લીધો છે.” સુમિત્રની વાત સાંભળી ગુસ્સામાં લાલચોળ થઈ ગયેલા રાજાએ ગર્જના કરી. “દુષ્ટા સાચું બોલ.” રાજાના ગુસ્સાથી ડોશી ભયની મારી ધ્રુજવા માંડી અને સુમિત્રના પગમાં પડીષ્મઈ. “મને માફ કર. તારો મણિ પાછો લઈ લે પણ રાજાના ભયમાંથી મને મુક્ત કર.”
રાજાને સમજાવીને સુમિત્રે ડોશીને ભયમુક્ત કરી. ડોશીએ મણિ લાવીને સુમિત્રને પાછો આપ્યો. રતિસેનાને મૂળ સ્વરૂપમાં પાછી લાળી. રતિસેના સુમિત્રમાં ગાઢ પ્રીતિવાળી થઈ હોવાથી. અક્કાએ રતિસેના સુયિકાલે