________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
: પંચપરમેષ્ટિ સ્મરણફળ : દેવરથકુમાર પરિવાર સહિત પોતાને નગર આવી પહોંચ્યો. પિતાએ પ્રવેશ મહોત્સવ કર્યો હતો. આવીને પિતાને નમ્યો. તેના મિત્રોએ કુમારની પરાક્રમ ગાથા પિતાને કહી. અત્યંત હર્ષ પામેલા રાજાએ (પિતા) સુખની સર્વે સામગ્રી ભરી આકાશ સાથો વાતો કરતો પ્રાસાદ કુમારને આપી દીધો. કુમાર અને રત્નાવલી અનેક સુખો ભોગવતા સમય પસાર કરવા માંડ્યા એકવાર ધર્મવસુ આચાર્ય અયોધ્યાના ઉદ્યાનમાં પધાર્યા રાજા પરિવાર સહિત ગુરુને વાંઠવા આવ્યા. વિધિપૂર્વક ગુરુને વંદન કરી ધર્મોપદેશ સાંભળવા બેઠા રાજાના મનોભાવ વૈરાગ્યવાળા જાણી ગુરુએ દેશના આપવી શરૂ કરી. “સંસારી જીવોને પાખંડીરૂપ કેટલાય પલિતો વળગેલા છે. અપરાધી જીવો, વિષયસુખમાં રક્ત જીવા, મોહમાં મૂંઝાતા હોવા છતાં આત્મહિતનો નાશ કરે છે. જીવોને રાજકથા, ભક્તકથા, સ્રીકથા જ ગમે છે. ધર્મકથા માટે સમય જ નથી. સંસારના બધાય દુઃખોથી નહિં મૂંઝાયેલો પ્રાણી જ સિદ્ધિના કારણરૂપ એવા ચારિત્રરૂપી મહા વિદ્યાને સાધે છે. સમ્યગ્ જ્ઞાનવંત પુરુષ જ જ્ઞાની થઈ શકે છે. આમ પુરુષોના વચન સાંભળવાથી જ્ઞાન થાય છે. રાગદ્વેષ રહિત, અજ્ઞાન, મોહ અને મિથ્યાત્વ રહિત પ્રાણીઓના હિતકારક શ્રીતીર્થંકર દેવ જ આપ્તપુરુષ કહેવાય છે. કારણકે પરમાર્થથી તેમના રાગદ્વેષ, અજ્ઞાન વગેરે દોષો ક્ષય થયેલા છે. માટે પંચપરમેષ્ટિનું સ્મરણ કરવામાં તેમ જ એમની સ્તુતિ કરવાનો અવશ્ય પ્રયત્ન કરો. જિનેશ્વરના દર્શનથી કેવું કલ્યાણ થાય છે તે વિશે એક દૃષ્ટાંત સાંભળો.
98
જંબુદ્વિપના ભરતક્ષેત્રમાં સદગ્રામ નામના ગામમાં સંગત નામે એક પામર રહેતો હતો. એક દિવસ ગામમાં આવેલા સાધુઓને રાત્રી પસાર કરવા ઉપાશ્રય આપ્યો. અને ઉપરાંત તેમની ભક્તિ અને વૈયાવચ્ચ પણ કરી. મુનિએ એ પામરને યોગ્ય જાણી પાપનો નાશ કરનારી ધર્મદેશના આપી. “આ જગતમાં પ્રાણીઓને ધર્મ થકી શું નથી મળતું ? પર્વત સમાનઉન્નત