________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણાસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
પારિઓ છે
A દેવરથ અને રત્નાવલી
E
જ સાતમા ભવમાં જ જંબુદ્વીપ પૂર્વવિદેહમાં અયોધ્યા નામે નગર આવેલું છે. તેનો રાજા વિમલકીર્તિ રાજ કરે છે. અંતઃપુરમાં ઘણી રાણીઓમાં તેની પટ્ટરાણી પ્રિયમતી છે. તેની કુક્ષિમાં સાતમા આગવી રચવીને દેવસિંહનો જીર્ પુત્રરૂપે ઉત્પન્ન થયો. પટ્ટરાણીએ સ્વપ્નમાં સુશોભિત અને શણગારેલો દિવ્યરથ જોયો. એ સ્વપ્નની વાત રાણીએ રાજાને કહી એટલે રાજા બોલ્યા ઉત્તમ, રાજભોગને યોગ્ય અને સુલક્ષણવંત પુત્ર થશે. પૂર્વ દિવસે રાણીએ પુત્રને જન્મ આપ્યો. જન્મોત્સવ કરી રાજાએ પુત્રનું નામ રાખ્યું દેવરથ દેવરથ સુંદર દેખાવવાળો, સરળ, શાંત, સંતોષી, દયાળું, મધુરવાણી બોલનાર, શર અને શાસ્ત્રોમાં નિપૂણ થઈ યૌવનાવસ્થામાં આવ્યો. યુવાન થવા છતાં વિષયથી વિરક્ત હતો. મિત્રો સાથે નિર્દોષ ગોષ્ટી કરતો. શાસ્ત્રોના અગાધ તત્ત્વોનું ચિંતવન કરતો એના આનંદમાં જ મસ્ત રહેતો હતો.
બીજી બાજુ સુપ્રતિષ્ઠ નામે નગરમાં રવિતેજ નામના રાજાને ત્યાં વસંતસેના નામે પટ્ટરાણીને એક પુત્રી થઈ. કનકસુંદરીનો જીવ દેવલોકના સુખ ભોગવી રવિતેજ રાજાને ત્યાં પુત્રીપણે ઉત્પન્ન થયો. સ્વપ્નમાં રત્નાવલી જોવાથી રાજાએ પુત્રીનું નામ રત્નાવલી રાખ્યું. રત્નાવલી ભણી ગણીને યૌવનવયમાં આવી. યૌવનવનમાં આવેલી રત્નાવલીના સૌંદર્યની અને એના ગુણોની સુવાસ દેશપરદેશ પ્રસરી ગઈ. અનેક રાજકુમારો તરફથી એની માગણી થઈ. છતાં રત્નાવલી વિષયોથી વિરક્ત હતી અને તત્ત્વ ચિંતનમાં જ મગ્ન રહેતી. વિવાહને યોગ્ય થયા છતાં રત્નાવલીની લગ્ન તરફની ઉપેક્ષા જોઈ રાજાએ સ્વયંવરની તૈયારી કરી. દેશપરદેશથી અનેક રાજકુમારોને બોલાવ્યા. એક ચતુર દૂતને અયોધ્યા વિમલકીર્તિ રાજા પાસે મોકલ્યો. દૂતે