________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
પરાધીનપણાથી નિશ્ચયપણે પરાભવ જ મળે છે. જે ભોગોને ભોગવ્યા છતાં પણ તૃપ્તિ ના મળી શકે તો એવા મોહને શું કરવાનો ? હું તો હવે સ્વાધીન એવી પ્રવજ્યાને જ અંગીકાર કરીશ. પરાધીન એવા કામભોગથી હવે સર્યું.”
86
એ દરમિયાન પ્રતિહારીએ આવીને કહ્યું, “મહારાજ જિનેશ્વરને વંદન કરવા જાય છે. અને આપને ત્વરાથી બોલાવ્યા છે. “રાણી આનંદ પામી રાજા સાથે જિનેશ્વરને વાંદવા ગઈ. ભગવાને દેશના શરૂ કરી :
“આ સંસાર સમુદ્રમાં દુઃખ એ સાગર સમાન છે. સુખ સાગરમાં બિંદુ સમાન છે. નરકગતિમાં પાપ કરનારા નારકીઓ શીત અને ઉષ્ણ વેદના તેમજ શસ્રના ઘા, શલ્મલિ વૃક્ષના પત્રાદિકથી થતી ભયંકર વેદના સહન કરી રહ્યા છે. તિર્યંચગતિમાં શીત, ઉષ્ણ, ભૂખ તરસ, બંધન, ભારવાહન અનેક દુઃખો સહન કરવા પડે છે જે આપણે નજરે જોઈએ છીએ. દેવતાઓને પણ ઇર્ષ્યા, વિષાદ, ક્રોધ, લોભ દોષોવાળી વિટંબણાઓ ભોગવવી પડે છે. મનુષ્યમાં પણ જન્મ, જરા અને મૃત્યુના દુઃખ ઉપરાંત દુર્ભાગ્ય, દારિદ્ર, શોક, વિયોગ અનેક દુઃખો રહેલા છે. માટે હે ભવ્ય જીવો ! આ ભયંકર દુઃખોથી છૂટવા તમે અવિનાશી અને નિરાબાધ મુક્તિની સાધના કરો. મુક્તિની સાધના માટે જૈન ધર્મ પ્રત્યે રુચિ રાખો.”
ભગવાનની દેશના સાંભળી દેવસેન રાજા એ શૂરસેનને રાજ્યગાદી સોંપી જિનમંદિરમાં અાન્તિકા મહોત્સવ કર્યો. સાતે ક્ષેત્રમાં પુષ્કળ ધન વાપરી, ગરીબ જનોને છૂટે હાથે દાન આપી સાધર્મિકોને સંતોષી પરિગ્રહનો ત્યાગ કર્યો અને રાણી ચંદ્રકાન્તા સાથે જિનેશ્વર પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી. સિદ્ધાંતના ઉચ્ચ તત્ત્વને જાણતા રાજર્ષિ ભણીગણીને શાસ્ત્રના પારગામી થયા, અપ્રમત્તપણે ચારિત્રની આરાધના કરતા હતા. બાર પ્રકારના તપને તપતા રાજર્ષિ પાપરૂપ કર્મોને બાળીને ભસ્મ કરવા લાગ્યા. મુક્તિમાં જ લક્ષ્ય રાખી નિરતિચારપણે ચારિત્રની આરાધના કરતા કેટલાક વર્ષો પસાર કર્યા. પ્રાંતે રાજર્ષિએ સંલેખનાપૂર્વક આરાધના કરી, અનશન અંગીકાર કર્યું, સુકૃત્યોની