________________
: ૭૬ : કરવો જોઈએ જેથી સમગ્ર ધન અક્ષત રહે. ત્યારે રાજાએ કહ્યું. સારૂં એમ. પણ આ તે વિષવૃક્ષ સમાન છે. અનેક જીવોને નાશક છે, એને તે સર્વથા નાશ જ કરવું જોઈએ. તેથી રાજાની આજ્ઞાનુસાર વધાર્થે સ્મશાનભૂમિમાં લઈ જઈએ છીએ.
આરક્ષક પુરુષના મુખેથી સઘળી વાત સાંભળી બંને જણું આશ્ચર્ય પામ્યા. તે સમયે સાર્થવાહે દ્રોણને કહ્યું : અહીં કાંઈ ભેદ સમજાતું નથી.
આ દ્રશ્ય જોતાં દ્રોણ ચિંતવવા લાગ્યો. અહ! વિષયકષાયાસક્ત જી, શ્રદ્ધા–સંવેગ રહિત અનાર્યો કાર્યકાર્યને જાણતા નથી. અકૃત્ય કરતાં અચકાતા નથી, વળી તેનાથી પ્રાપ્ત થતાં ફળની પણ વિચારણા કરતા નથી. અંતે દીપકની
તમાં આસક્ત થયેલા પતંગિયાની જેમ વિનાશને નેતરે છે. અકાર્ય કરવામાં નિરત જ દુષ્ટ હાથીની જેમ રોકી શકાતા નથી. તેથી મરણદશાને વરે તેમાં શી નવાઈ? સંસારમાં અપયશ, ઉભયલકમાં દુઃખ-પરંપરાની પ્રાપ્તિ, વળી થોડા જીવિતવ્યને માટે ગહિત કાર્ય કરી અનંતકાલ તીક્ષણ દુખ સહન કરવાનું એમના લમણે ઝીંકાય છે.” ન આવી ચેષ્ટા કરનાર તે જમે નહીં તેજ સારું છે. અથવા તે જન્મતાવેંત મરણને શરણ થાય, તે જ ઉત્તમ છે. મહામૂઢ છે જાણવા છતાં દુષ્ટ ચેષ્ટામાં પ્રવર્તે છે. દુષ્કર્મ ઉપાર્જન કરવા દ્વારા દુઃખની હારમાળા સજે છે. મોહાંધ છોને ધિક્કાર છે. ચક્ષુવિહીન અંધ ખાડામાં પડે પણ ચક્ષુધારી પડે તે તે મહા આશ્ચર્ય ગણાય છે. તેથી તે સાર્થવાહ!
