________________
અને વિદ્યાના નામ અહી છે
: ૧૩૫ : મને ત્યજીને ત્યાંથી જગતને તૃણમાત્ર ગણત, અભિમાની પરાક્રમી તે પૂર્વ દિશા સન્મુખ ગ છે. સુંદરીના વચનને અનુસરી કુમાર વેગથી તેની પૂંઠે દેડ. કેટલેક સુધી ગયો, ત્યાં તે તેણે વિદ્યાધરપતિ અનંતવીર્યના પુત્ર અનંતકેતુને જે.
તે સમયે મહાવેગની મનવૃત્તિ ઘણી ભયંકર થઈ ગઈ. અને એ કહેવા લાગ્યો : અરે અધમ ! અનંતકેતુ ! ક્યાં ફરે છે ? તું જરા માણસ થા ! હીચકારપણું છેડી દઈ સામો આવ ? અરે પાપી! કૂર હદયી! તું કેમ લજજા પામત નથી? તારું પરકમ બતાવ! એવા તિરસ્કારયુક્ત વચનથી, કેપથી રક્ત નયનવાળ અનંતકેતુ તેની સન્મુખ થયો. અને કહેવા લાગ્યા છે જ્યારે પણ સસલા કે મચ્છર ઉપર કેસરી સિંહ પ્રહાર કરતું નથી. આવું બોલવું અયુક્ત છે. કીડાના વઘથી શું કીર્તિ પ્રાપ્ત થતી હશે. વળી તેનું બળ કેટલું !
મહાવેગકુમારે પ્રત્યુત્તર વાળતાં કહ્યું? અરે ! ઓ ! નરાધમ ! દુષ્કૃત કરનાર છતાં તું પિતાને મહાન માને છે. ખરેખર, મેહમૂઢ જીવો યુક્ત અયુક્ત જાણતા નથી. દેષને ગુણ તરીકે ગ્રહણ કરનારને શું આનંદ થાય? ગુણને દેષરૂપે ગ્રહણ કરનારને શું કહેવું? તેમ વિમૂઢ મનવાળા તને શું કહેવું? ફક્ત એટલું જ કે, તારી ખરાબ ચેષ્ટાથી ભવિષ્યમાં પણ સારૂં થશે નહીં. ત્યારે અનંતકેતુએ કહ્યું? ખરેખર તારા વાચાળપણાને ધન્ય છે. પણ એટલું યાદ રાખજે કે તને પાછળથી જરૂર પશ્ચાત્તાપ થશે. •
કનકની પરીક્ષા કસેટી ઉપર થાય. તેમ યુક્ત-અયુક્તની પરીક્ષા સમરરૂપ કસોટી ઉપર થશે. ચાલ શસ્ત્ર ગ્રહણ કર.