________________
: ૧૦૧ :
અહો ! ભૂજ પત્રિકામાં આશ્ચર્યકારી કઈ બીના હશે! જેણે તેને ભવભવનું દર્શન કરાવ્યું. આત્મામાં રહેલ નિધાનને પ્રકટ કરવા તેને પ્રયતનવંત બનાવ્યું.
ભૂજ પત્રિકામાં પૂર્વભવની કથા હતી. તે શ્રીદત્ત નામને વણિક હતે, ધન ઉપાર્જન કરવા જલયાત્રા ખેડી, ૮૦ લાખ પ્રમાણ ધનની પ્રાપ્તિ કરી. આ હકીકત વાંચતા જ તેના આંતરચક્ષુ ઉઘડી ગયા. તેને અનેરી દુનિયાના દર્શન થયા. અહો ! આ કોણ શ્રી દત્ત ? મેં કયાંક સાંભળેલ અથવા અનુભવેલ છે. આ આભરણ વ્યાદિ મેં ક્યારેક ભેગવેલ છે તેમજ ઉપજેલ છે. એમ વિચારતાં જવલનને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું ને ધરણતલે પડ્યો, ચેતના રહિત થયો. આવી દશામાં તેને નિહાળતા બ્રાહ્મણ વિચારવા લાગી કે આ શું થયું? ક્ષણમાં હર્ષની અનુભૂતિ, તે ક્ષણેતરે શોકમગ્નતા ! શું નિધાનદેવતાએ કઈ વિકાર ઉત્પન્ન કર્યો? ભયભીત થયેલી બ્રાહ્મણી વીંઝણે વિજવા લાગી, ચેતનતા પ્રગટ થતાં તે સ્વસ્થ થયો. ધર્મપત્ની તેને કહેવા લાગી.
હે પ્રિયતમ! પ્રાણેશ! દોષને ઉપાર્જન કરનાર રત્નના નિધાન કરતાં તે પરઘરેથી મેળવેલી લુખી ભિક્ષા પણ સુખકારી છે. શ્રેષ્ઠ ભજન કે શ્રેષ્ઠ સંપત્તિ હોય, પણ પ્રાણ નાશકારી હોય, તે તેથી શું? એથી પણ ઉત્તમ પરિણામે સુખકારી કંદુકના ઢગલા છે. તેથી હે સ્વામી? આ નિધાન જયાંથી મેળવ્યો, ત્યાં જ પૂજન કરીને મૂકી આવે? આ રત્નનિધાનની જરૂરીયાત નથી. તમે જીવતા હશે તે ઈચ્છિત લાભની પ્રાપ્તિ જરૂર થશે.
