________________
: ૮૧ :
વિયેાગ તા બીજી બાજુ દારિદ્રતાના ચૈાગ ! ણુ નામના કીડાથી કાષ્ઠ અદરથી કેાતરાઈ જાય, તેમ આપણું અંતઃકરણુ આ બેથી કાતરાઈ ગયું !
દુઃખી અવસ્થામાં જ પ્રાયઃ માનવને પાપ-પુણ્યના ભેદ સમજાય છે. ઐશ્વર્ય -ઋદ્ધિ-સમૃદ્ધિ એ ધર્મની દાસી છે, દરિદ્રતા અધર્મની દાસી છે. તેથી જ સુખાભિલાષીએએ પુણ્ય ઉપાર્જન કરવુ જોઇએ. પાપપ્રવૃત્તિને ત્યજવી જોઇએ. આપણે ખંને વિચારવા લાગ્યા. હવે શુ કરવુ? શું પેાતાના સ્થાને જઈએ ? અથવા દેશાંતર જઇએ? અથવા કાઈ રાજપુત્રની સેવા કરીએ ? કે અહીં જ રહીએ ? એમ વિકલ્પમાળાઓથી આપણું મન ચિંતાસમુદ્રમાં ડૂબેલું હતું, ત્યાં તે પુણ્યયેાગે ત્યાં જ આવીને પ્રતિમાવહન કરતા એક મુનિને આપણે જોયા. સુનિર્દેશ નથી મનમચૂર નૃત્ય કરવા લાગ્યા. મુનિ સમીપે જઇ વંદના કરી, મહાત્મા કાઉસગ્ગ ધ્યાનમાં હતા, એટલે તેમના મુખકમલને આપણે અનિમેષ નયણે નિહાળી રહ્યા હતા. તેમણે કાઉસગ્ગ પાર્ટી. આપણે ફરી વંદના કરી. તેમણે પૂછ્યું : તમે કાણુ છે? કેમ વિષાદ યુક્ત જણાવ છે ? અને આપણે મૂળથી આપણા પૂવૃત્તાંત કહ્યો. સ્વદેશગમનના પેાતાના સંકલ્પ જણાવ્યા. આપણા દુઃખની વાત સાંભળી મહાત્માએ આપણને ધર્મનું આશ્વાસન આપ્યું, ખરે જ મહાપુરુષા પરદુઃખભંજન હેાય છે.
પરદુઃખ-ચિંતા કરનાર મુનિએ કહ્યુ : તમારી જેમજ વીણા વાગે
