________________
૧૪૦
કમબદ્ધપર્યાય આને વિરાધ આચાર્ય અમૃતચંદ્રને વિરોધ છે.
છે. ભારિકલ કલમના સ્વામી છે, તેથી તેમના દ્વારા લખાયેલું ઉક્ત પુસ્તક યથાર્થ તત્વનું નિરૂપણ કરવામાં સફળ છે, એમ કહી શકાય છે.
કમબદ્ધપર્યાયના સંબંધમાં અનેક વિદ્વાને વિવાદ કરે છે, તે આને સ્વીકારતા નથી. આ બધે વિરોધ કેવળ આ આધાર છે કે ડે. ભારિત્ન સોનગઢ પક્ષના છે અને સેનગઢ પક્ષની તરફ ઉક્ત વિદ્વાનોની વક્ર દષ્ટિ છે, અન્યથા તેઓ પણ વિરોધ કરત નહિ. ૦ ડે. પન્નાલાલજી જૈન, સાહિત્યાચાર્યસાગર (મ.પ્ર.) * સર્વજ્ઞતાને સ્વીકૃત કરવાવાળાની સામે પર્યાયની કમબદ્ધતા સ્વતસિદ્ધ થઈ જાય છે.
પર્યાયની કમબદ્ધતા સ્વીકૃત કરવામાં ન નિયતવાદને એકાન્ત આવે છે, અને ન પુરુષાર્થવાદને અભાવ થાય છે. નિયતવાદનું લક્ષ્ય જ્યાં અકર્મણ્યતા અને સ્વેચ્છાચારિતા છે, ત્યાં પર્યાયની કમબદ્ધતાનું લક્ષ્ય કર્તવવાદના અહંકારથી દૂર રહેવાનું છે. પર્યા
ની કમબદ્ધતા મને ઈષ્ટ છે. માત્ર વિરોધ કરવા માટે વિરોધ કરે, એગ્ય નથી.
શ્રી ડે. હુકમચંદજી ભારિલે “કમબદ્ધપર્યાયને લખવામાં જે શ્રમ લીધે છે, એની હું પ્રશંસા કરું છું
૦ મુ. પં. શ્રી લાલચંદભાઈ મેદી, રાજકોટ
આત્મજ્ઞાનીના અંતરંગ અભિપ્રાયને સ્પષ્ટ કરતી આગમ આધારીત છે. હુકમચંદજી ભારિલ્લની કમબદ્ધપર્યાય ઉપરની તર્કબદ્ધ લેખમાળા પ્રશંસનીય છે. - શુદ્ધાત્માને સ્વભાવ સ્વ-પર પરિણતીને અકર્તા છે-જ્ઞાતા જ છે. આવા અકર્તા સ્વભાવના જ્ઞાન–અનુભવ દ્વારા જ ખરેખર કમબદ્ધ પર્યાયનું જ્ઞાન થાય છે, પરંતુ જે જીવ સીધે આત્માના સ્વભાવ સુધી પહોંચી શકે નહીં તેને ક્રમબદ્ધપર્યાયના જ્ઞાન દ્વારા
