________________
"प्रबंध चिंतामणि" ग्रंथ में वस्तुपाल तेजपाल को ही इस भेद के उत्पादक बताये हैं। यथा
" मन्त्रिणस्तु जन्मवार्ता चैव। कदाचिच्छीमत्पत्तने भट्टारक श्री हरिभद्र सूरिभिव्यानावसरे कुमार देब्य भिधाना काचिद्विधवातीवः रूपवती मुहुर्मुहु निरीक्ष्यमाणा स्थित स्याशराज मन्त्रिणश्चित्तमाचकर्ष । तद्विसर्जना नंतरं मन्त्रिणा. नुयुक्ता गुरव इष्ट देवता देशादमुष्याः कुक्षौ सूर्यचंद्रमसा - विनमवतारं पश्यामः तत्सामुद्रिका निभूयो विलोकितवंत इति प्रभोर्विज्ञात तत्त्वः सतामपहृत्य निजां प्रयेसीं कृतवान् । क्रमातस्या उदरेऽवतीर्णो तावेव जोतिष्केन्द्रा विव वस्तुपाल तेजः पालाभिधानौ सचिवावभूतां । __जैन “धातु प्रतिमा लेख संग्रह" में आचार्य श्री बुद्धि सागर सूरि लिखते हैं किः
... “ वस्तुपाल तेजपाले पणमा ८४ जातना वणिको ने जमवाने माटे नोतयाँ हता। तत्समये पाटणमां नगर शेठनी पदवी वीशा श्रीमाली ने धेर हती। ते वखते नगर शेठनो पुत्र नानो हतो । तेथी तेने ८४ जातना जैन वाणिया भेगा थया ते अवसरे बोलाववामां आव्यो न होतो। तेथी तेनी माताए पुत्रने उश्केर्यो अने कहू के वस्तुपाल तेजपालनी माताए पुनर्लग्न कर्या छ ने तेना वस्तुपाल तेजपाल वे पुत्रो छ । जातना वाणिया ओए वातनी तपास करी। ते बात साची ठरी तेथी जमणमां भंगाण पडवा मांडयू । जे पोरवाड पक्षनां